چنانچه دندانهای شیری دچار تخریب و پوسیدگی گسترده شوند، حتما نیازمند روکش خواهند بود. چرا که در غیر اینصورت دندانها از دست رفته و پیامدهای بعدی بدنبال خواهد داشت. شما بعنوان والد چه اقدامی برای دندانهای شیری پوسیده فرزند دلبندتان انجام می‌دهید؟ در این مقاله تا پایان با ما همراه باشید تا با روکش دندان شیری کودکان بیشتر آشنا شوید. (این محتوای مفید را هم حتما بخوانید: فلوراید تراپی دندان کودکان)
فهرست مطالب:
- چرا دندانهای شیری آنقدر مهم هستند که نیازمند روکش باشند؟
- انواع روکش دندان شیری کودکان بر حسب جنس
- روکش دندان شیری کودکان با قالب‌گیری یا بدون آن؟
- روکش کردن دندان شیری کودکان به چه ترتیب صورت می‌گیرد؟
- آمادگی روبرویی با پیامدهای احتمالی، پس از روکش کردن دندان شیری کودکان
- چگونه از دندان شیری روکش شده مراقبت کنیم؟
- سخن پایانی
- سوالات متداول
چرا دندانهای شیری آنقدر مهم هستند که نیازمند روکش باشند؟
- مینای دندانهای شیری نازک تر از دندانهای دائمی هستند. پوسیدگی به سادگی بین دندانها گسترش می یابد. روکش نه تنها برای نجات خود دندان صدمه دیده است بلکه برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی و عفونت به نواحی دیگر دهان است.
- روکش دندان شیری برای برگرداندن عملکرد، شکل و اندازه به دندان آسیب دیده صورت می گیرد. از آنجایی که یکی از مهمترین عملکردهای دندان حفظ فاصله در قوس دندانی و نگه داشتن جا برای دندان دائمی زیر آن و هدایت دندان است، روکش کردن باعث می شود این عملکرد حفظ شود و مشکلات بعدی ناشی از زود افتادن دندان شیری به وجود نیاید.
- ترمیم کردن و حفظ دندان شیری باعث می شود رشد عضلات و استخوان فک کودک، روند طبیعی خود را طی کند.
- دندان شیری برای جویدن غذا مهم است و بدون آن بخشی از فرآیند جویدن غذا با اختلال مواجه می شود.
- روکش با پوشاندن دندان از فروپاشی دندان و عمیق تر شدن پوسیدگی جلوگیری می کند بنابراین احتمال دندان درد، عفونت لثه و مشکلات دیگر را کاهش می دهد. (برای مطالعه بیشتر: با فیشور سیلانت دندان کودکتان، خیال خود را راحت کنید!)
انواع روکش دندان شیری کودکان بر حسب جنس
روکش های مختلفی برای ترمیم دندان در بازار وجود دارد که بهترین آن ها برای دندان های به شدت تخریب شده ، روکش فلزی که به رنگ استيل است ، می باشد. روکش های فلزی با پوشش سرامیک ، بیشتر برای دندان های جلو و با هدف حفظ زیبایی و طرح لبخند استفاده می شوند ، از این نوع روکش ها می توان برای دندان های عقب نیز استفاده نمود ؛ اما میزان استحکام آن ها نسبت به روکش تمام فلزی کمتر می باشد.
درباره انواع روکش دندان می توان به روکش هایی از جنس استیل ضد زنگ ، استریپ کرون و روکش زیركونيا اشاره کرد.
استیل ضد زنگ
این نوع روکش جزء رایج ترین روکش های استفاده شده در دندانپزشکی کودکان می باشد که از پوسته فلزی و در اندازه های مختلف ساخته شده است. برای دندان های آسیاب خلفی بسیار مناسب بوده ؛ چرا که قوی ، با دوام و مقاوم در رطوبت است.
همچنین از این نوع روکش ، زمانی استفاده می شود که بین دندان ها پوسیدگی وجود داشته باشد. جایگذاری این نوع روکش در دهان کودکان آسان بوده و نسبت به سایر روکش های دندانی مقرون به صرفه می باشد.
روکش دندان شیری از جنس استریپ کرون
این نوع روکش ها از پوسته شفاف است كه با کامپوزیت هایی به رنگ دهان پر شده و در درون دهان قرار می گیرد. این روکش بیشتر برای زیبایی و بر روی دندان های جلو استفاده می شود.
روکش های دندانی سفید
این نوع روکش از ماده سختی شبیه به سرامیک و به رنگ دندان ساخته شده. مانند روکش های استیل ضد زنگ و زیرکونیا از پیش ساخته و در سایزهای مختلف وجود دارد. (درباره‌ی دندان درد کودکان چه می‌دانید؟)
روکش دندان شیری کودکان با قالب‌گیری یا بدون آن؟
بهترین روکش هایی که میتوان برای دندان ها شیری گذاشت روکش های Prefabricated و به اصلاح روکش هایی است که توسط کمپانی های معتبر ساخته شده است. زیرا لبه های آن بسیار نازک بوده و لثه های کودکان را آزرده نمیکند. نیز ضد حساسیت بوده و مشکلی را برای کودکان ایجاد نمیکند.
البته روکش هایی نیز وجود دارند که بتوان با قالب گیری برای کودکان تهیه کرد که به هیچ عنوان توصیه نمیشود . زیرا میتواند باعث ایجاد مشکلات شدید لثه ای در کودکان شود. از طرف دیگر میتواند دندان های کناری و دندان های فک مقابل را آزرده کند. (شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: سیر تا پیاز دندان اضافی)
بهترین روکش هایی که داخل مطب میتوان از آن استفاده کرد ، روکش های Prefabricated استلس استیل هستند که دارای سایز بندی های متفاوتی بوده ، شکل بسیار مناسبی دارند که منطبق بر آناتومی دندانهای شیری بوده و توصیه می شود تا جاییکه ممکن است از این روکش ها استفاده شود . چراکه نه تنها نیازی به قالب گیری نیست ، بلکه در همان جلسه پس از اتمام عصب کشی ، این قابلیت وجود دارد که روکش گذاشته شود.
روکش کردن دندان شیری کودکان به چه ترتیب صورت می‌گیرد؟
برای ترمیم دندان کودکان با روکش باید مراحل زیر را طی کرد:
- ابتدا دندانپزشک باید ناحیه ترمیم رابا ژل بی حس کند برای این کار ژل روی لثه و گونه های اطراف دندان مالیده می شود.
- در مرحله بعد دندانپزشک برای بی حسی کامل دندان داروی بی حسی موضعی را تزریق می کند.
- دندانپزشک با سد دندانی ساخته شده از نوار باریکی از لاتکس یا مواد مشابه دیگر، دندان تحت درمان را از بقیه دندان ها جدا می کند. با این کار سوراخ کوچکی روی دندان ایجاد می شود و با وسیله فلزی محکم می شود. سد دندانی از لثه، زبان و گونه های کودک محافظت می کند.
- دندانپزشک ابتدا پوسیدگی را با هندپیس مخصوص بر می دارد سپس دندان را به قدری می تراشد که بتواند روکش را روی آن قرار دهد. دندانپزشک تا زمانی که روکش آماده شود برای محافظت از دندان یک روکش موقت روی آن نصب می کند.
- در مرحله آخر روکش روی دندان کودک قرار داده می شود و تمام دندان وی را در برمی گیرد.
- روکش در انتها روی دندان قرار داده می‌شود. این که روکش تمام دندان را دربر بگیرد و کاملاً پایدار باشد، بسیار مهم است. ادامه عمل با توجه به نوع روکش قدری متفاوت خواهد بود:
چنانچه روکش فلزی انتخاب شده باشد، دندانپزشک بهترین اندازه را با توجه به دندان تعیین می‌کند. روکش پولیش داده می‌شود و با سیمان پر می‌شود. سپس دندانپزشک روکش را روی دندان قرار می‌دهد. سیمان و ذرات اضافی را پاک می‌کند. نهایتا دهان کودک را شستشو می‌دهد. (جهت آگاهی: هر آنچه درباره کامپوزیت دندان باید بدانید)
چنانچه روکش کامپوزیتی انتخاب شده باشد، دندانپزشک پوسته پلاستیکی به شکل دندان را با کامپوزیت، مواد همرنگ دندان، پر می‌کند. سپس با اشعه کامپوزیت را سفت می‌کند. سپس پوسته را برمی‌دارد تا روکش همرنگ دندان به جا بماند. (درباره ی لبخند لثه‌ای چه می دانید؟)
آمادگی روبرویی با پیامدهای احتمالی، پس از روکش کردن دندان شیری کودکان
- حساسیت دندان: ممکن است دندان به دمای سرد یا داغ حساس شود. با خمیر دندان مخصوص دندانهای حساس میتوان این مشکل را تخفیف داد.
- لب پر شدن روکش: این مشکل بیشتر در مورد روکشهای تمام سرامیکی یا کامپوزیتی دیده می شود. اگر لب پر شدگی کوچک باشد ممکن است بتوان آن را با رزین کامپوزیت ترمیم کرد. در غیر این صورت باید روکش تعویض شود.
- شل شدن روکش: ممکن است روکش لق شود و امکان نفوذ باکتریها به زیر آن و ایجاد پوسیدگی دندان فراهم شود. اگر روکش دندان لق شده است باید هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید.
- در آمدن روکش: این اتفاق بیشتر به دلیل پوسیدگی دندان و یا از بین رفتن چسب دندان روی می دهد. اگر روکش دندان شیری در آمده است آن را تمیز کنید و با خود نزد دندانپزشک ببرید. ممکن است زمان زیادی تا بیرون زدن دندان دائمی نمانده باشد و نیازی به روکش کردن مجدد نباشد و یا گاهی نیز، میتوان از همان روکش دوباره استفاده کرد.
چگونه از دندان شیری روکش شده مراقبت کنیم؟
- مسواک زدن و نخ دندان کشیدن همانند همیشه دست کم دو بار در روز باید انجام شود تا از پوسیدگی دندان و عفونت لثه جلوگیری شود.
- مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنید و کودک را به دفعات بیشتر نزد دندانپزشک ببرید.
- اگر کودک در جویدن یا گاز گرفتن مشکل دارد با دکتر تماس بگیرید. ممکن است روکش نیاز به تنظیم داشته باشد.
- بعد از خوردن یا نوشیدنی هر چیزی به خصوص غذاهای اسیدی، حتما دهان شستشو داده شود تا محیط اسیدی دهان سریعتر خنثی شود.
سخن پایانی
در این محتوا درباره روکش دندان شیری کودکان خواندیم. باید این نکته را هم ذکر نمود که معمولا تا زمان افتادن دندان شیری ، روکش آن نیز باقی خواهد ماند. همزمان و همراه با افتادن دندان ، روکش آن نیز می افتد. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید. (بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: همه چیز درباره بوی بد دهان ” از علل تا درمان”)
سوالات متداول
پس از روکش کردن دندان شیری، تا زمانی که دهان هنوز بی حس است نباید هیچ خوراکی یا آشامیدنی به کودک بدهید چون ممکن است لب یا گونه یا زبان خود را گاز بگیرد و به آنها صدمه بزند چون متوجه شدت فشاری که وارد می کند نیست. توجه داشته باشید که کودک را از جویدن، گاز گرفتن یا مکیدن منع کنید تا زمانی که بی حسی کاملا برطرف شود.
1- کاهش توانایی جویدن در کودک وعدم تمایل وی به استفاده از مواد غذایی
2- از دست رفتن فضای مورد نیاز جهت رویش دندان دائمی:در این صورت دندان های دائمی به صورت کج و درهم رشد می کنند.
3- کاهش اعتماد به نفس و تعاملات اجتماعی کودک
4- ایجاد بوی بد دهان
باید گفت که هیچ جای نگرانی نیست . زیرا روکش به دندان متصل بوده و با لق شدن و نهایتا افتادن دندان شیری ، روکش نیز می افتد و هیچ محدودیتی برای رویش دندان دائمی ایجاد نمیکند.
