اگر احساس میکنید دندان شما لق شده است، ممکن است بخواهید از آن چشمپوشی کنید، اما لق شدن دندان دائمی را هرگز نباید دستکم گرفت. ممکن است لق شدن دندان نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد. جلوگیری از آسیب رسیدن به دندانها، مستلزم داشتن یک تعهد بلندمدت و هوشمندانه نسبت به انتخاب غذاهای سالم و رعایت بهداشت دهان و دندانها میباشد. اگر شما هم به سلامت خود اهمیت می دهید، ادامه ی مطلب را مطالعه فرمایید.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: درباره فلوئوروزیس چه می دانید؟
دلایل لق شدن دندان دائمی در بزرگسالان
فاکتورهای زیر اغلب مسئول شل شدن یک یا چند دندان در بزرگسالان هستند:
بیماری لثه (Gum disease)
بیماری لثه تحت عنوان پریودنتیت نیز شناخته میشود. پریودنتیت نوعی بیماری است که شامل التهاب و عفونت در لثه ها میشود. این بیماری معمولاً در اثر عادت های بهداشتی ضعیف دندان ایجاد می شود. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در ایالات متحده گزارش می دهد که نیمی از بزرگسالان این کشور در سن 30 سال و بالاتر دارای بیماری لثه هستند.
اگر با مسواک و نخ دندان زدن به صورت منظم و پی در پی پلاک های دندانی برداشته نشود، به احتمال زیاد شاهد بیماری لثه خواهید بود. پلاک دندان حاوی باکتری است. این ماده به دندان میچسپد و با گذشت زمان سخت و سختر میشود. در صورتی که پلاک رشد کند و ضخیم شود تنها متخصصان دندانپزشکی قادر به برداشت و حذف آن خواهند بود. پلاک سخت شده به تارتار معروف است. تارتار باعث میشود لثه ها از دندان جدا شوند و شکافهایی ایجاد میکنند که می توانند مورد هجوم باکتری ها و مواد آلوده قرار بگیرند.
با گذشت زمان، این فرایند میتواند استخوان و بافت های پشتیبان دندانها را تجزیه کند و باعث شل یا لق شدن دندان ها شود.
برخی از علایم شایع التهاب لثه عبارتند از:
- ظریف، قرمز، دردناک یا متورم شدن لثه ها
- خونریزی از لثه حین مسواک زدن
- عقب نشینی لثه ها
- تغییر در نحوه قرار گیری و موقعیت دندان ها
صدمه و آسیب به دندان (Injury to the teeth)
دندان های سالم و طبیعی، قوی هستند اما زمانی که ضربه سهمگین و جدی به آن ها وارد شود میتوانند مورد آسیب قرار بگیرند. نتیجه برخی از تصادفات میتواند نه تنها به لق شدن دندان بلکه به خرد شدن آن نیز منجر شود.
به طور مشابه به هم زدن دندان ها یا دندان قروچه در طی خواب نیز میتواند دلیلی دیگر برای وارد شدن آسیب به دندان ها و سست شدن آن ها باشد. بسیاری از افراد تا زمانی که درد فک ها را تجربه نکرده اند، متوجه عادت دندان قروچه خود نمیشوند. اما مراجعه به مطب دندانپزشکی میتوند در این زمینه مفید باشد. ممکن است یک دندانپزشک قبل از وارد شدن آسیب دائمی دندان ها مشکل را تشخیص دهد.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: سیر تا پیاز فرنکتومی
دلایل لق شدن دندان دائمی در بزرگسالان – بارداری (Pregnancy)
تغییرات طبیعی بدن در طول بارداری میتواند به طور موقت باعث شل شدن رباطهایی شود که از دندانها حمایت میکنند. این تغییرات میتواند موجب تحرک برخی از دندانها شود اما در صورتی که لثهها سالم باشند، این موضوع به طور کلی نگران کننده نیست. زنان باردار نسبت به افراد غیر باردار در پاسخ به جرم دندانی بیشتر در معرض التهاب قرار دارند. صرف نظر از علت بیماری پریودنتال، حضور آن علاوه بر شلی طبیعی رباط در دوران بارداری ممکن است منجر به از دست دادن دندان شود.
پوکی استخوان (Osteoporosis)
پوکی استخوان نوعی بیماری است که باعث می شود استخوان ها ضعیف شده و تحلیل روند. در نتیجه، حتی وارد شدن ضربات بسیار جزئی نیز میتوانند منجر به شکسته شدن استخوان ها شود.
در حالی که پوکی استخوان معمولاً بر ستون فقرات، باسن و مچ دست تأثیر می گذارد، این امکان نیز وجود دارد که استخوان های فک بالا و پایین را نیز درگیر کند. در نتیجه پوکی استخون میتواند به صورت مستقیم باعث لق شدن دندان ها شود.
اگر از تراکم بافت استخوانی کاسته شود احتمال سست شدن دندان ها بسیار بالا است. انستیتوی ملی بهداشت (NIH) در ایالات متحده همچنین از ارتباط احتمالی بین ریزش استخوان و افزایش خطر ابتلا به بیماری لثه خبر میدهد.
جهت آگاهی: درباره ی بیماری پریودنتیت چه می دانید؟
روشهای درمان لق شدن دندان دائمی
طیف وسیعی از درمان ها میتوانند به حل این مشکل کمک کنند. اما انتخاب بهترین گزینه درمانی بستگی به علت اصلی شل شدن دندان دارد.
برخی از روش های درمانی عبارتند از:
جرمگیری و جرمگیری عمیق
جرمگیری و تسطیح ریشه دو روش رایج برای کمک به تقویت ریشههای دندانی محسوب میشوند. جرمگیری فرایندی است که پایه دندان و ریشه را از وجود پلاکها پاکسازی میکنند. در مقابل تسطیح ریشه یا جرمگیری عمیق، روشی است که بخشی از عاج و یا سطح ریشه بهصورت عمیقتر پاکسازی میشود، جایی که پلاکها بهصورت عمیق نفوذ پیداکردهاند.
محافظ یا گاردهای دندانی
محافظهای دندانی شایعترین روش درمانی برای لقی دندان در مواردی همچون دندانقروچه میباشند. به طور کلی محافظهای دندانی از قطعاتی نرم تشکیل شدهاند که دندانها را پوشش میدهند، به نحوی که ردیف بالا و پایین دندانها با هم تماس نداشته باشند. این محافظها معمولاً در سه نوع مختلف در دسترس هستند: غیراختصاصی (stock)، نوعی که قبل از استفاده در آب جوش قرار میگیرد (boil-to-fit) و قالبهای اختصاصی یا سفارشی.
درباره ی بهداشت دندان کودکان خود چه می دانید؟
روشهای درمان لق شدن دندان دائمی – اسپلینتها
اسپلینتهای (آتل) دندانی معمولاً از مواد کامپوزیتی، رزین و فلزی ساخته میشوند، از طریق اتصالات خود دندانهای لق شده را به دندانهای مجاور متصل کرده و ثابت میکنند، در واقع آنها از دندانهای سالم به عنوان یک تکیهگاه استفاده میکنند. تثبیت دندانهای لق شده، دندان را ثابت نگه میدارد تا بافت لثه و اطراف ریشه ترمیم گردد.
طول مدت استفاده از اسپلینتها در افراد مختلف متفاوت است، اما به طورمعمول حدود چند هفته تا چند ماه طول خواهد کشید.
جراحی و ایمپلنت
دندانهایی که به خودی خود محکم نشوند و یا به درمانهایی همچون اسپلینتها، گاردهای محافظ و یا جرمگیری پاسخ ندهند، ممکن است برای تثبیت به عمل جراحی نیاز داشته باشند. دندانپزشکان اغلب قادر خواند شد از داخل ریشه دندانها را تثبیت نمایند، اگر نتوان مشکل دندان را برطرف نمود، ممکن است دندان معیوب کشیده شده و به جای آن کاشت ایمپلنت توصیه گردد.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: با دندان عقل نهفته چه کنیم؟
سحن پایانی
در این نوشته در مورد لق شدن دندان ها و روش های درمانی آن سخن گفتیم. جالب است بدانید بهترین راه برای جلوگیری از لق شدن دندانها، داشتن بهداشت مناسب دهان و دندان است. رعایت بهداشت شامل مسواک زدن کافی و استفاده منظم از نخ دندان میباشد. همچنین، حداقل هر شش ماه یکبار جهت معاینه باید به دندانپزشک مراجعه شود. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.