ارتودنسی شاخه‌ای از دندانپزشکی است که به تصحیح ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازد. تجهیزات ارتودنسی برای بهبود عملکرد دهان، افزایش زیبایی لبخند و کاهش مشکلات بهداشت دهان و دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله به معرفی و توضیح انواع تجهیزات ارتودنسی و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت.
انواع تجهیزات ارتودنسی
1. براکت‌ها
براکت‌ها رایج‌ترین ابزار در ارتودنسی ثابت هستند. این قطعات کوچک معمولاً از جنس فلز، سرامیک یا پلاستیک ساخته می‌شوند و روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند. براکت‌ها به کمک سیم‌های ارتودنسی و کش‌ها، نیروی لازم برای حرکت دندان‌ها به موقعیت صحیح را فراهم می‌کنند.
2. سیم‌های ارتودنسی
سیم‌های ارتودنسی از جنس فلز هستند و به براکت‌ها متصل می‌شوند. این سیم‌ها با ایجاد نیروی ملایم و پیوسته، دندان‌ها را به تدریج حرکت می‌دهند. انواع مختلف سیم‌ها شامل سیم‌های نیکل تیتانیوم و سیم‌های استیل ضد زنگ هستند که بسته به نیاز بیمار و مرحله درمان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3. کش‌های ارتودنسی
کش‌های ارتودنسی یا الاستیک‌ها قطعات کوچکی از لاستیک هستند که برای ایجاد فشار اضافی بین دندان‌ها و براکت‌ها به کار می‌روند. این کش‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلف مانند کش‌های بین دندانی یا کش‌های بین فکی استفاده شوند.
4. پلاک‌های متحرک
پلاک‌های متحرک ابزارهایی هستند که بیمار می‌تواند آنها را از دهان خود خارج کند. این پلاک‌ها معمولاً از پلاستیک یا ترکیبی از فلز و پلاستیک ساخته می‌شوند و برای تصحیح مشکلات جزئی دندانی و حفظ نتایج درمان پس از ارتودنسی ثابت استفاده می‌شوند.
5. هدگیر
هدگیر یا هدکپ وسیله‌ای است که برای ایجاد فشار اضافی روی دندان‌ها و فک‌ها به کار می‌رود. این دستگاه از قسمت‌هایی که دور سر و گردن قرار می‌گیرند و همچنین اتصالاتی که به براکت‌ها وصل می‌شوند، تشکیل شده است. هدگیر بیشتر در مواردی که نیاز به جابه‌جایی زیاد فک‌ها است، استفاده می‌شود.
6. اینویزیلاین
اینویزیلاین یک نوع سیستم ارتودنسی متحرک و شفاف است که از مجموعه‌ای از پلاک‌های پلاستیکی شفاف تشکیل شده است. این پلاک‌ها به طور سفارشی برای هر بیمار ساخته می‌شوند و به تدریج دندان‌ها را به موقعیت مورد نظر حرکت می‌دهند. اینویزیلاین به دلیل ظاهر نامشهود و راحتی در استفاده، بسیار محبوب است.
7. اکسپندر
اکسپندر یا دستگاه بازکننده فک، ابزاری است که برای گسترش عرض فک بالا استفاده می‌شود. این دستگاه معمولاً در کودکان و نوجوانانی که دچار تنگی فک بالا هستند، به کار می‌رود. اکسپندر از دو قسمت تشکیل شده که با پیچیدن یک پیچ مرکزی، عرض فک به تدریج افزایش می‌یابد.
نگهداری و مراقبت از تجهیزات ارتودنسی
نگهداری و مراقبت مناسب از تجهیزات ارتودنسی برای موفقیت درمان ضروری است. بیماران باید به طور منظم دندان‌های خود را مسواک بزنند و از نخ دندان استفاده کنند. همچنین، از مصرف غذاهای سخت و چسبناک که ممکن است به تجهیزات آسیب بزند، خودداری کنند.
سخن پایانی
تجهیزات ارتودنسی نقش حیاتی در بهبود ظاهر و عملکرد دهان و دندان‌ها دارند. انتخاب تجهیزات مناسب و مراقبت درست از آنها می‌تواند به دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند. بیماران باید تحت نظر متخصص ارتودنسی باشند و دستورات وی را به دقت رعایت کنند تا به بهترین نتایج دست یابند.
