معرفی متخصصان برتر گوارش

دکتر گوارش

دکتر گوارش یا متخصص گوارش، پزشکی تخصصی است که در تشخیص و درمان اختلالات گوارشی و عصبانیت‌های مرتبط با سیستم گوارش تخصص دارد. این پزشکان متخصص در بررسی و مدیریت بیماری‌هایی هستند که سیستم گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهند، از جمله مشکلات معده، روده بزرگ، روده کوچک، مری، کبد، و مجرای صفرا.

---

فهرست مطالب

• بخش اول:دکتر گوارش
• بخش دوم:ساختار دستگاه گوارش چگونه است؟
• بخش سوم:معرفی متخصصان برتر گوارش
• بخش چهارم:دکتر گوارش اطفال
• بخش پنجم:چه چیزهایی باعث ایجاد مشکل گوارشی می‌شوند؟
• بخش ششم:درمان مشکلات گوارشی
• بخش هفتم:غذاهای مفید برای دستگاه گوارش

---

دکتر گوارش می‌تواند به شما کمک کند در تشخیص و درمان بیماری‌هایی مانند:

• زخم معده و اثنی عشر: این بیماری‌ها معمولاً ناشی از التهاب در دیواره معده یا اثنی عشر هستند و می‌توانند علائمی مانند درد شکم، سوزش معده، خونریزی معده و تهوع را ایجاد کنند.
• بیماری‌های التهابی روده: این شامل بیماری‌هایی مانند التهاب کرون و کولیت التهابی است که با التهاب و تخریب در دیواره روده همراه هستند. علائم شایع شامل اسهال مزمن، خونریزی روده، درد شکم و کاهش وزن ناخواسته است.
• سندرم روده تحریک‌پذیر: این یک اختلال عملکردی است که با علائمی مانند درد شکم، تورم شکم، اسهال یا یبوست و تغییرات در عادات روده‌ای همراه است.
• بیماری هپاتیک و کبدی: دکتر گوارش متخصص می‌تواند بیماری‌هایی مانند التهاب کبد، سیروز کبد، کمبود کبدی و سنگ کیسه صفرا را تشخیص داده و درمان کند.
• عوامل مسمومیت و اختلالات جذب: اگر شما علائم مسمومیت، عوارض جانبی داروها یا مشکلات جذب مواد مغذی دارید، دکتر گوارش می‌تواند تشخیص داده و راهنمایی درمانی ارائه دهد.
• سرطان گوارش: دکتر گوارش متخصص می‌تواند در تشخیص و درمان سرطان های گوارشی، شامل سرطان معده، روده بزرگ و روده کوچک، کبد و مری، کمک کند.

وظایف متخصص گوارش چیست و برای چه مواردی به این متخصص مراجعه کنیم؟

برای توضیح و شرح وضایف متخصص گوارش باید در ابتدا بدن خود و اعضای دستگاه گوارش را بشناسیم تا بدانیم مشکل عملکرد در کدام اندام‌ها به این متخصص ارتباط دارد.

ساختار دستگاه گوارش چگونه است؟

ما انسان‌ها مانند هر موجود زنده‌ای نیاز به تغذیه و جذب مواد غذایی داریم. برای این کار دستگاه گوارش بدن ما از غذایی که می‌خوریم، مواد معدنی، ویتامین‌ها، ترکیبات هیدارت کربن و… را که برایمان مفید است جذب و بخشی از مواد دفعی بدن را به همراه باقی‌مانده غذاهای هضم نشده دفع می‌کند.

اعضای اصلی دستگاه گوارش:

مری: غذای خورده‌شده از طریق مری وارد معده می‌شود .

بیماری های گوارشی مربوط به مری:

• بیماری کرون مری: التهاب یا کرون مری بیماری نادری است که موجب دشواری بلع می‌شود.
• بازگشت اسید معده یا ریفلاکس: یکی از بیماری های شایع دستگاه گوارش که در آن اسید معده به مری وارد می‌شود. که موجب تحریک مری، و تغییر بافت مری مانند مری بارت می شود. در مری بات بافت جداره مری از سفید به صورتی تغییر رنگ می دهد.
• درد مری: اگر اسید در ریفلاکس به زیر مخاط مری وارد شود، انتهای عصبی را تحریک می‌کند و درد ایجاد می شود.
• آشالازی مری: آسیب اعصاب مری بر اثر ویروس هرپس یا همان تبخال که در آن دریچه انتهایی مری بسته شده و به مرور موجب گشاد شدن مری در ناحیه انتهایی می‌شود.
• شل شدن اسفنکتر تحتانی مری: معمولا به علت فتق دیافراگمی در سنین 60 به بالا بوجود می‌آید
• اسپاسم منتشر مری: حرکات به انقباضات مری بسیار قوی و طولانی‌تر تبدیل می‌شود. این بیماری با درد قفسه سینه همراه است که گاهی با درد قلبی اشتباه گرفته می‌شود.
• دشواری بلع: اگر قطر مری کمتر از 13 میلی‌متر شود بلع دشوار می‌شود که علل مختلفی از جمله بدخیمی دارد.
• التهاب مری: معمولا به علت ریفلاکس یا برگشت اسید معده ایجاد می‌شود. علل دیگر: بیماری‌های قارچی مانند برفک دهان و مونیلیا به خصوص در افراد دارای ضعف سیستم ایمنی
• صدا در مری: به علت ریفلاکس هوا و یا تیک عصبی به وجود می‌آید. این بیماری خطری ندارد و نیاز به درمان ندارد.
• تنگی مری: بیماری های بدخیم، ریفلاکس شدید و طولانی، تماس مواد سوزاننده با دیواره مری، آسیب های وارده با مصرف برخی داروها سبب تنگی مری میشود.

معرفی متخصصان برتر گوارش

اختلالات گوارشی مربوط به معده:

دکتر مسعود صدرالدينی دکتر مسعود صدرالدينی فوق تخصص گوارش ، کبد و  آندوسکوپی می باشند ایشان دارای بورد تخصصی و فوق تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران مباشند همچنین متخصص گوارش ( معده و روده ) و داخلی هستند که دوره ی فلوشیپ ERCP پیشرفته را گذرانده و دارای سابقه آموزشی و پژوهشی در دانشگاه های علوم پزشکی میباشند و عضو انجمن گوارش اروپا و امریکا هستند. خدمات: انجام فیبرو اسکن کبد آندوسکوپی و کولونوسکوپی بهترین و دقیق ترین آندوسکوپی فوقانی و کولونوسکوپی بدون درد درمان هموروئید (بواسیر) و شقاق مقعد بدون جراحی و درد تشخیص و درمان هپاتیت کبد چرب و  بیماریهای کبدی  تشخیص زود هنگام سرطانهای دستگاه گوارش معده و روده درمان غیر جراحی سرطان مری و تنگی مری بدون جراحی تشخیص و درمان درد معده درمان چاقی با بالون معده  کنترل خونریزی های گوارشی با آندوسکوپی بهترین اقدامات تشخیصی و درمان اسهال و یبوست	دکتر مجید ایرانشاهی دکتر مجید ایرانشاهی پزشکی عمومی از دانشگاه تهران ، تخصص داخلی از دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و تهران و فوق تخصص گوارش و کبد بالغین از دانشگاه شهید بهشتی ، ایشان از سال ۹۴ تا سال ۱۴۰۲ عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی هستند. خدمات: گوارش و کبد بوتاکس معده آندوسکوپی کولونوسکوپی فیبرو اسکن کبد	دکتر محمد امانی دکتر محمد امانی دارای فوق تخصص بیماری‌ های گوارش و کبد از دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌ باشد که گواهینامه آندوسکوپی پیشرفته خود را از کشور فرانسه دریافت نموده است. ایشان سابقه عضویت در هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و هیئت علمی پژوهشکده گوارش و کبد را دارا هستند و مسئول آموزش دوره فوق تخصصی گوارش بیمارستان شریعتی نیز بوده‌ اند. دکتر امانی نماینده و کارشناس انجمن گوارش ایران می‌ باشد و در برنامه‌ های مجله سلامت، رادیو سلامت و صدا و سیما نیز کارشناس بوده است. خدمات : آندوسکوپی و کلونوسکوپی فیبرو اسکن کبد، برنامه تغذیه و مشاوره لاغری درمان کبد چرب با برترین روش‌ ها لاغری و درمان دیابت درمان سوء هاضمه، نفخ معده درمان درد شکم و سوزش سر دل و درد قفسه سینه با منشأ مری کنترل متابولیسم چربی بدن، کاهش وزن درمان سرطان کولورکتال و انواع سرطان‌ های دستگاه گوارش و کبد
دکتر ژاله سعیدیان دکتر ژاله سعیدیان یکی دیگر از بهترین پزشکان در زمینه درمان کبد چرب می‌ باشد که فعالیت خود را در رشته درمان بیماری‌ های دستگاه گوارش و کبد آغاز نموده است. ایشان در زمینه درمان بیماری‌ های کبد و انواع سندروم‌ های عصبی دارای تخصص بالایی هستند و انواع سرطان‌ های گوارشی را در زمان مناسبی تشخیص خواهند داد. دکتر سعیدیان هم اکنون از تخصص بالایی در رشته خود برخوردار هستند و دوره تخصصی خود را در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذرانده‌ اند. پس وقت را از دست ندهید و جهت درمان بیماری‌ های کبد خود با خیالی آسوده به ایشان مراجعه نمایید. خدمات : درمان بیماری‌ های دستگاه گوارش و کبد درمان بیماری کبد چرب و سندروم روده عصبی درمان سرطان‌ های گوارشی و بیماری التهابی روده اصلاح برنامه غذایی در بیماران کبد چرب، بیماران گوارشی و افراد چاق و لاغر درمان دیابت و سلیاک، برنامه رژیم افزایش و کاهش وزن پیشگیری از انواع سرطان‌ های گوارشی و خانوادگی و ارثی	دکتر سید امیرمنصور رضا دوست دکتر سید امیرمنصور رضا دوست دارای فوق تخصص گوارش، کبد و مجاری صفراوی می‌ باشد که توسط کیفیت و تخصص بالای خود توانسته است رضایت بالایی از مراجعین خود کسب نماید. ایشان هم اکنون دارای بیش از 15 سال سابقه تخصصی در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌ های کبد همچون کبد چرب، التهاب و سرطان کبد هستند و یکی از برترین گزینه‌ ها جهت مراجعه شما عزیزان محسوب می‌ شوند. پس وقت را از دست ندهید و جهت دریافت خدمات درمانی با کیفیت بالا، با خیالی آسوده به ایشان مراجعه نمایید. خدمات: درمان درد شکم، ترش کردن، سوزش سر دل و درد قفسه سینه با منشأ مری درمان سوء هاضمه، نفخ معده، حالت تهوع و استفراغ، اسهال یبوست و خون در مدفوع درمان اسپاسم مری، سرطان مری و بازگشت رفلاکس مری به معده لاغری و بالون معده، درمان زخم معده و انواع سرطان‌ ها و تومورهای موجود در معده درمان ورم معده، عفونت معده، میکروب و سرطان‌ های دستگاه گوارشی درمان کبد چرب، سرطان کبد، سیروز کبدی و نارسایی کبد	دکتر حامد زمانی دکتر حامد زمانی دارای بورد تخصصی بیماری‌ های داخلی و بورد فوق تخصصی بیماری‌ های گوارش، کبد و صفرا می‌ باشد که از دانشگاه علوم پزشکی تهران فارغ التحصیل شده است. ایشان هم اکنون عضو انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران هستند که با سال‌ ها تجربه خود توانستند رضایت بالایی از مراجعان کسب نمایند. دکتر زمانی با بیش از 15 سال سابقه از با تجربه‌ ترین و بهترین دکتر کبد چرب در تهران محسوب می‌ شود که شما عزیزان می‌ توانید جهت بازگرداندن سلامت به کبد خود با خیالی آسوده به ایشان مراجعه نمایید. خدمات : آندوسکوپی و درمان کبد چرب درمان پولیپ و التهاب روده و انواع انگل‌ های موجود در روده درمان بیماری‌ های سیستم گوارشی درمان بیماری‌ های کیسه صفرا و سنگ کیسه صفرا درمان سوء هاضمه، نفخ معده، حالت تهوع میکروب و سرطان‌ های دستگاه گوارشی، درمان سرطان معده مری و لوزالمعده
دکتر امیر طاهری دکتر امیر طاهری مدرک دستیاری فوق تخصصی گوارش بالغین را در سال 1383 از دانشگاه علوم پزشکی تهران، و مدرک تخصصی بیماری‌ های داخلی را در سال 1380 از دانشگاه علوم پزشکی تهران دریافت نموده است. ایشان هم اکنون دارای فوق تخصص گوارش، کبد و مجاری صفراوی هستند که دوره پزشکی عمومی خود را در سال 1375 در تهران به پایان رسانده‌ اند. دکتر طاهری عضو موسس مرکز تحقیقات گوارش کردستان از سال 1385 تاکنون می‌ باشد و در بیمارستان بوعلی نیز سابقه همکاری داشته است.	دکتر شاهین مرات دکتر شاهین مرات دارای تخصص درمان بیماری‌ های گوارش و کبد بزرگسالان از دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌ باشد و مدرک فوق تخصص خود را با درجه علمی بالایی دریافت نموده است. ایشان دوره پزشکی عمومی خود را در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذرانده و بورد تخصصی خود را با بالاترین درجه علمی از این دانشگاه کسب نمودند. دکتر مرات هم اکنون از با تجربه‌ ترین و برترین پزشکان در تهران محسوب می‌ شوند که شما عزیزان می‌ توانید تمامی بیماری‌ های کبد خود را با خیالی آسوده به ایشان بسپارید. خدمات : آندوسکوپی، کلونوسکوپی و ویزیت کبد سونوگرافی و فیبرو اسکن سرطان مری و بازگشت رفلاکس مری به معده درمان بیماری‌ های دستگاه گوارش و معده درمان سرطان کبد، سیروز کبدی و نارسایی کبد  درمان سرطان معده، لوزالمعده و کیسه صفرا درمان آپاندیس، سنگ کیسه صفرا و کبد چرب	دکتر بیژن شهبازخانی دکتر بیژن شهبازخانی دارای مدرک فوق تخصص گوارش و کبد می‌ باشد که هم اکنون تمامی خدمات درمانی خود را در کلینیک تخصصی داخلی مسعود واقع در خیابان کارگر شمالی به مراجعان ارائه می‌ دهد. ایشان دارای تجربه بالایی در زمینه درمان بیماری‌ های داخلی هستند و با بیش از 20 سال سابقه از برترین گزینه‌ ها جهت مراجعه شما عزیزان محسوب می‌ شوند. خدمات : درمان کبد چرب و رفلاکس معده درمان به موقع سرطان کیسه صفرا و پولیپ کیسه صفرا درمان سرطان مری، زخم معده و خونریزی معده درمان شقاق، هموروئید بواسیر و لیزر مقعد درمان سرطان روده، بیماری‌ های روده و دستگاه گوارشی

• عفونت هلیکوباکترپیلوری: نوعی باکتری مارپیچی که می‌تواند در محیط اسیدی معده زندگی کند و علت اصلی زخم معده، زخم دوازدهه، گاستریت (التهاب و آسیب مخاط داخلی معده)، خونریزی معده و تومورهای معده است. آلودگی به این باکتری اغلب در دوران کودکی به علت عدم رعایت بهداشت فردی ایجاد می‌شود. بیشتر از طریق مادر به فرزند در دوران کودکی منتقل می‌شود.
• ریفلاکس: بازگشت اسید معده به مری که ترش کردن هم نتیجه آن است. (قبلا در مری گفته شده)
• گاستروپارزی ( فلج معده ): تنبلی و تاخیر در تخلیه معده که به علت اختلال در عملکرد عصبی-عضلانی معده ایجاد می‌شود.

بررسی دستگاه گوارش انسان

به مجموعه اندام هایی که در فرایند خوردن،‌ هضم و دفع غذا دخالت دارند، سیستم گوارشی انسان گفته می شود. اندام‌هایی مانند مری، معده، روده کوچک و بزرگ به عنوان مهم ترین اندام ها شناخته می شوند. هر کدام از این موارد نامبرده دارای وظایف خاصی هستند. مری غذای خورده شده را به معده می رساند. سپس معده شروع به ترشح اسید می کند تا فرایند هضم غذا انجام شود. در نهایت غذا وارد روده کوچک شده و بیشترین جذب مواد غذایی در این بخش صورت می پذیرد. در نهایت با رسیدن باقی مانده به روده بزرگ، شخص احساس دفع پیدا می کند.

در صورتی که هر یک از اندام های یاد شده کار خود را به درستی انجام ندهند، شخص دچار مشکل خواهد شد. بیماری های مختلفی همچون یبوست و اسهال نتیجه کارکرد نادرست دستگاه گوارشی انسان است که باید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام داد. به طور مثال بیماری زخم معده یا التهاب روده به دلیل ایجاد آسیب در دیواره مخاطی معده ایجاد می شود که باید هر چه سریع تر توسط پزشک درمان شود.

دکتر گوارش اطفال

دکتر گوارش اطفال یا متخصص گوارش اطفال، پزشکی تخصصی است که در تشخیص و درمان اختلالات گوارشی در کودکان تخصص دارد. این پزشکان متخصص در بررسی و مدیریت بیماری‌ها و مشکلاتی هستند که سیستم گوارش کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

بعضی از مشکلات گوارشی که متخصص گوارش اطفال می‌تواند تشخیص دهد و درمان کند عبارتند از:

1-کم‌خونی ناشی از فقر آهن: این مشکل معمولاً در کودکان رخ می‌دهد و می‌تواند ناشی از مشکلات گوارشی مانند عفونت‌های روده، جراحی روده، یا مشکلات جذب آهن باشد.

2-اسهال و تهوع: متخصص گوارش اطفال می‌تواند در تشخیص دقیق علل اسهال مزمن یا تهوع مکرر در کودکان کمک کند و برنامه درمانی مناسب ارائه دهد.

3-تغذیه نامناسب و اختلالات تغذیه: مشکلاتی مانند ناخوش‌خوابی، ناخوش‌خوری، افزایش یا کاهش وزن غیرطبیعی در کودکان می‌توانند نشانه‌های اختلالات گوارشی باشند که توسط متخصص گوارش اطفال تشخیص داده و مدیریت شوند.

4-گوارش معکوس (reflux): این عملکرد نامناسب و معکوس جریان محتویات معده به مری کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است علائمی مانند سوزش معده، استفراغ، یا ضعف رشد را ایجاد کند.

5-بیماری هپاتیک و کبدی در کودکان: دکتر گوارش اطفال می‌تواند بیماری‌هایی مانند هپاتیت و التهاب کبد در کودکان را تشخیص داده و درمان کند.

6-بیماری‌های التهابی روده در کودکان: متخصص گوارش اطفال می‌تواند در تشخیص و درمان بیماری‌هایی مانند التهاب کرون و کولیت التهابی در کودکان کمک کند.

در ملاقات با دکتر گوارش اطفال، تاریخچه پزشکی کودک، علائم حاضر، آزمایش‌های تشخیصی و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. سپس دکتر برنامه درمانی مناسب را برای کودک شما تجویز خواهد کرددکتر گوارش اطفال یا متخصص گوارش کودکان، یک پزشک تخصصی است که تمرکز خود را بر تشخیص و درمان اختلالات گوارشی در کودکان می‌گذارد. سیستم گوارش کودکان ممکن است به طور متفاوتی نسبت به بزرگسالان عمل کند و نیاز به رویکردهای ویژه‌ای برای تشخیص و مدیریت مشکلات دارد. برخی از شرایطی که متخصص گوارش اطفال ممکن است به آنها پرداخته و درمان ارائه دهد عبارتند از:

• مشکلات هضمی مانند اسهال، استفراغ، تورم شکم و کاهش اشتها
• بیماری‌های التهابی روده مانند التهاب کولون (کولیت التهابی) و التهاب روده بزرگ (کرون)
• نافلج معده و روده کودکان
• بیماری‌های کبدی مانند هپاتیت و سیروز کبد
• گوارش معکوس (رفلاکس معکوس) که در آن محتویات معده به مری برمی‌گردد
• آندوسکوپی و کولونوسکوپی در کودکان جهت بررسی دقیق دستگاه گوارش

تعریف آندوسکوپی یا درون بینی

یکی از متدهای اصلی دکتر گوارش برای تشخیص بیماری، استفاده از روش درون بینی یا آندوسکوپی می باشد. در طول این فرایند یک لوله خاص به نام آندوسکوپ از طریق دهان، بینی یا مقعد وارد بدن می شود و تصاویر مربوط به سیستم گوارشی را نشان می دهد. به ابزاری که این کار را با آن انجام می دهند آندوسکوپ گفته می شود.

در سر آندوسکوپ یک دوربین پیشرفته وجود دارد که می تواند با کمک آن فضای داخلی سیستم گوارشی فرد را مشاهده کرد. خوشبختانه فوق تخصص آندوسکوپی در تهران با تجربه و مهارت بالایی که دارد، این کار را به راحتی و بدون درد انجام می دهد. برای اینکه آندوسکوپی را راحت‌تر پشت سر بگذارید، حتما به توصیه‌های انجام شده توسط متخصص آندوسکوپی گوش کنید تا انجام این فرایند برای شما آسان‌تر باشد.

کولونوسکوپی چیست؟

یک روش تشخیصی دیگر که در بین پزشکان گوارش استفاده می شود کولونوسکوپی می باشد. این مورد شباهت زیادی به آندوسکوپی دارد ولی فقط برای معاینه و بازدید روده بزرگ به کار می رود.در صورتی که احتمال وجود بیماری در روده بزرگ باشد، دکتر بنابر تشخیص خود این کار را انجام خواهد داد. برای اینکه بتوانید راحت‌تر کولونوسکوپی را پشت سر بگذارید، حتما از پزشک گوارش مشورت‌های لازم در این زمینه را دریافت نمایید. شما باید تا چند ساعت قبل از انحام این روش از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید تا سیستم گوارش شما خالی باشد.

گاستروانترولوژی چیست؟

گاستروانترولوژی یک شاخه تخصصی پزشکی است که بر دستگاه گوارش تمرکز دارد.برخی متخصصان گوارش بیماری های عمومی دستگاه گوارش را درمان کرده و متخصصان دیگر بر روی انواع خاص گاستروانترولوژی متمرکز هستند.

برخی شاخه های احتمالی مهم عبارتند از:

• هپاتولوژی که بر تشخیص و درمان بیماری های کبد، کیسه صفرا، درخت صفراوی و لوزالمعده متمرکز است.
• بیماری پانکراتیت
• پیوند
• بیماری التهابی روده یا التهاب مزمن دستگاه گوارش
• سرطان دستگاه گوارش
• مراقبت پس از آندوسکوپی
• رفلاکس ازوفاژیت که معمولاً به دلیل رفلاکس معده و مری اتفاق می افتد.

چه زمانی باید به متخصص گوارش مراجعه کنید؟

پزشک مراقبت های اولیه در شرایط زیر احتمالاً شما را به متخصص گوارش ارجاع خواهد داد.

• وجود خون غیرقابل توضیح در مدفوع
• مشکل در بلع
• درد شکم

اگر بیش از ۵۰ سال سن دارید بهتر است برای مراقبت های پیشگیرانه به یک متخصص گوارش مراجعه کنید. مردان و زنان بالای ۵۰ سال در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

متخصص گوارش چه کسی اطلاق می‌شود؟

دکتر گوارش خوب ، پزشکی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالاتی می پردازد که دستگاه گوارش را درگیر خود کرده باشد. متخصصان گوارش باید قبل از ورود به حیطه فوق تخصص تخصص گوارش، در طب داخلی درس خوانده باشند. آن ها باید مدارک لازم را نیز دریافت کرده باشند. بهترین متخصص گوارش باید آموزش های زیر را جهت انجام وظایف خود گذرانده باشد:

• فیزیولوژی دستگاه گوارش
• بیماری‌ها و اختلالات گوارشی مربوط به آن
• آموزش های لازم جهت انجام روش‌ها و پروسیجرهای درمانی، مانند اندوسکوپی
• آموزش‌های لازم جهت تشخیص بیماری ها

انواع بیماری‌های گوارشی بیماری‌های زیادی وجود دارند که در فرآیند خود روی سیستم گوارشی تاثیر می‌گذارند. بیماری‌هایی نیز هستند که در صورت بروزشان باید دکتر آن را بررسی کند، مانند کولیت روده.

۱- سندروم روده تحریک پذیر

 سندروم روده تحریک پذیر  بیشتر در خانم‌ها ایجاد می‌شود. علائم این بیماری عبارت‌اند از درد شکم، گرفتگی یا پف کردگی با کار کردن شکم، دفع مقدار زیادی گاز، یبوست، اسهال و مخاط در مدفوع.

۲- عفونت‌های دستگاه گوارش

نام دیگر آن آنفولانزای روده و بسیار ناراحت کننده است. خوشبختانه بدون ایجاد مشکل‌های جدی رفع می‌شود. اگر به مدت ۲۴ ساعت نمی‌توانید مواد مایع را در شکم خود نگه دارید، در مدفوع یا استفراغ خون می‌بینید، نشانه‌های کم آبی دارید یا تب کرده‌اید، باید به پزشک مراجعه کنید.

۳- یبوست

یبوست وحشتناک است. اگر مشکلتان رفع نشد، حتما باید معاینه شوید. یبوست مزمن چندین روز ادامه دارد بدون اینکه روده حرکتی طبیعی داشته باشد. در چنین مواقعی حس می‌کنید روده سفت شده و هرچه فشار می‌آورید بی‌فایده است.

۴- بیماری رفلاکس دستگاه گوارش

این اختلال گوارشی است که در صورت رسیدگی نکردن به آن می‌تواند منجر به مشکل‌های جدی برای سلامتی شود. علائم خیلی آرام خود را نشان می‌دهند و شامل نشانه‌هایی مانند سوزش سر دل، درد در قفسیه سینه، دشواری در بلعیدن، برگشت دادن غذا، مایع سوزاننده یا احساس توده در گلو است. این مشکل‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که اسید از معده وارد مری شود. این بیماری بسیار جدی است و باعث بروز سرطان مری می‌شود.

۵- سنگ کیسه صفرا

سنگ‌های کیسه صفرا، بسیار کوچک و اذیت کننده‌اند. این سنگ‌ها از کلسترول و صفرا ساخته می‌شوند. سنگ کیسه صفرا در زنان بیشتر شایع است. این سنگ‌ها می‌توانند باعث عفونت، تحریک و التهاب شوند که همگی درد آورند. در این بیماری درد ناگهان شروع می‌شود. بیشتر آن را در سمت راست بالای شکم و یا بین تیغه‌های شانه‌ها حس می‌کنید.

۶- بیماری زخم پپتیک

این هم از دیگر مشکلات گوارشی است که نباید آن را شوخی گرفت. خود را به صورت یک معده درد ساده نشان می‌دهد. این بیماری بیشتر به خاطر یک نوع باکتری به نام H. pylori بروز می‌کند. این بیماری لایه محافظتی درون معده را دچار مشکل  و زخم‌های دردناک ایجاد می‌کند.

۷- دیورتیکولیت

این مشکل بسیار جدی با التهاب یا عفونت کیسه‌های کوچک انباشته در امتداد پوشش سیستم گوارش، اغلب در قسمت پایین روده بزرگ ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند خفیف یا بدون علائم باشد؛ اما ممکن است منجر به درد، تب، یبوست یا اسهال شود.

۸- پانکراتیت

علائم پانکراتیت عبار‌ت‌اند از درد شکمی، دردی که تا کمر می‌رود و درد شکمی که بعد از خوردن یک وعده بدتر می‌شود. حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن بی‌دلیل و حساس شدن شکم از دیگر نشانه‌های این بیماری‌اند. گاهی درمان این بیماری به مدتی بستری شدن در بیمارستان نیاز دارد.

چه چیزهایی باعث ایجاد مشکل گوارشی می‌شوند؟

عوامل زیادی از جمله محدود کردن نادرست برنامه غذایی یا استرس می‌تواند به ایجاد مشکلات گوارشی منجر شود. در ادامه این عوامل را بررسی خواهیم کرد.

۱- رژیم لاغری نادرست

رژیم‌های لاغری نادرست برای اینکه به لاغری کمک کنند وعده‌های غذایی را به شدت محدود می‌کنند. افرادی که از این رژیم‌ها پیروی می‌کنند در واقع به مدت طولانی گرسنگی می‌کشند. این كار موجب افت قندخون و عوارض عصبی ناگوار خواهد شد. مانند سرگیجه، سردرد، ضعیف شدن حافظه، كاهش تحرك، بی‌حوصلگی، سستی و رخوت، عصبانیت، پرخاشگری و افسردگی. بعد از مدت طولانی غذا نخوردن، فرد از رژیم گرفتن خسته می‌شود و مقدار زیادی غذا می‌خورد. خالی نگاه داشتن و ناگهان انباشتن معده از غذا موجب ناراحتی‌های دستگاه گوارش از قبیل پری و سنگینی معده، دل درد، دل‌پیچه و اسهال، ترش كردن و بازگشت غذا به مری می‌شود. اگر می‌خواهید وزنتان را کم کنید باید از رژیم غذایی مناسبی پیروی کنید که همه مواد مغذی بدن شما را تامین کند. سه وعده غذای اصلی و سه وعده میان‌وعده برای‌تان در نظر گرفته باشد.

۲- پرمشغله بودن و گرفتاری بیش از حد

بسیاری از افراد، به‌خصوص در شهرهای بزرگ و پر‌جمعیت، به علت مشغله شدید روزانه فرصت كافی جهت صرف غذا برای خود نمی‌گذارند. برای همین وعده‌های غذایی را حذف و غذای خود را محدود به یك وعده در روز می‌کنند. در نتیجه بازهم معده‌شان برای مدت طولانی خالی می‌ماند و سپس پر می‌شود. این شکل غذا خوردن موجب بروز استرس در فرد شده و باعث می‌شود كه شخص غذای خود را با عجله و بدون جویدن كامل مواد غذایی ببلعد. همه این‌ها نه تنها باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود، بلکه موجب هضم و جذب نشدن كافی غذا و دفع مقدار زیادی از مواد مغذی مصرفی از روده شده كه نتیجه آن سوء‌تغذیه و مشکلات گوارشی است.

۳- كم آب نوشیدن در طول شبانه‌روز

آب تاثیر بسیار مهمی در واكنش‌های بیولوژیكی داخلی بدن و سلامت انسان دارد. همچنین نقش مهمی در رفع یبوست ایفا می‌كند. افرادی كه در نوشیدن آب کوتاهی می‌کنند، خیلی بیشتر از سایر افراد در معرض عارضه یبوست قرار می‌گیرند. امروزه یبوست از اختلال‌های شایع است. یبوست می‌تواند عواقبی وخیم و گاه جبران نکردنی داشته باشد. توقف مواد غذایی در دستگاه گوارش‌ افرادی طولانی است كه مبتلا به یبوست‌اند. به این دلیل مواد سرطان‌زا برای مدت بیشتری در جداره روده قرار می‌گیرند كه در نتیجه احتمال بروز سرطان‌های دستگاه گوارش، به خصوص سرطان روده بزرگ (كولون)، در این افراد جدی‌تر می‌شود.

۴- نوشیدن آب همراه غذا یا بلافاصله قبل یا بعد از غذا

عمل بلع یك واکنش كاملاً‌ طبیعی است. برای انجام این عمل هیچگونه نیازی به آب نیست. اگر كسی نتواند غذا را به طور طبیعی قورت بدهد و برای این كار نیاز به آب داشته باشد، احتمال زیاد مشکلی در مری دارد. وجود عارضه‌ای در مری یا انقباض عضله‌های آن به علت استرس و اختلال‌های عصبی پیش می‌آید. مصرف آب و نوشیدنی‌ها همراه غذا ۳ اشكال اساسی دارد:

• آب با پر كردن معده اشتها را کم می‌کند. در نتیجه شخص نمی‌تواند به میزان لازم غذا میل کند. نیازهای تغذیه‌ای او تأمین نمی‌شود . این امر منجر به سوء تغذیه، اختلالات ناشی از آن، نفخ و سنگینی دستگاه گوارش خواهد شد.

• مصرف آب زیاد همراه غذا شیره گوارشی را رقیق می‌کند. در نتیجه شیره‌های گوارشی توانایی خود را در هضم و جذب غذای مصرفی از دست می‌دهند و شخص مبتلا به سوء‌تغذیه می‌شود.

• غذای هضم نشده به قسمت‌های پایینی دستگاه گوارش رفته و در آنجا تخمیر می‌شود. به همین فرد احساس نفخ می‌کند. این امر منجر به دل‌پیچه، دل درد، نفخ و اختلال‌های گوارشی می‌شود. پس بهتر است از نیم ‌ساعت قبل از غذا تا حدود یك ساعت بعد از آن، آب ننوشید.

۵- غذاهای سرخ کرده و چرب

سرخ کردن غذا از نظر تغذیه‌ای و گوارشی برای انسان زیان‌آور است. هنگام سرخ كردن غذا، روغن بسیار داغ می‌شود و حرارت آن تقریبا به دو برابر حرارت پخت می‌رسد. در این درجه حرارت بسیار زیاد اكثر مواد مغذی موجود در غذا از بین می‌رود. بنابراین غذاهای سرخ كرده فاقد ارزش غذایی‌اند. غذاهای سرخ كرده مدت زیادی در معده باقی می‌مانند. معمولا پس از صرف غذاهای سرخ كرده، دستگاه گوارش سنگین می‌شود كه نفخ و اختلال‌های گوارشی پیامد آن است. قسمتی از غذای سرخ کردنی هضم نشدنی باقی می‌مانند كه این امر منجر به عوارض و اختلالات گوارشی می‌شود و به سلامت دستگاه گوارش لطمه می‌زند.

۶- گرمازدگی

گرمازدگی باعث بروز بیماری اسهال و استفراغ می‌شود. منشا این بیماری‌ها ویروسی است که در غذاهای فاسد شده یافت می‌شود. زمانی که هوا گرم است مواد غذایی به سرعت فاسد می‌شوند. مسمومیت غذایی به خاطر مصرف شیر، ماهی، گوشت چرخ کرده یا غذاهایی بیشتر خواهد شد که مدتی خارج از یخچال بیرون مانده‌اند. عفونت‌های دستگاه گوارش با منشا ویروسی نیز با اسهال و استفراغ همراه است. درصورتی بیماری وخیم شده و بیمار باید در بیمارستان بستری شود که سر موقع به مراکز درمانی مراجعه نکند.

درمان مشکلات گوارشی

اگر جزء ۷۰ میلیون نفری باشید که با مشکل گوارشی دست و پنجه نرم می‌کند، حتما می‌دانید داشتن این مشکل چه دردسرهایی دارد. روند بهینه سازی دستگاه گوارش نیازمند مقداری آزمون خطا و همچنین راهنمایی پزشک است. اما با برخی تغییرها در رژیم غذایی خود و انجام بعضی کارها می‌توانید عملکرد دستگاه گوارش خود را بهبود ببخشید.

• روز را با نوشیدن آب گرم و لیمو آغاز کنید

نوشیدن روزانه این معجون آرامش بخش به تحریک عملکرد کبد کمک می‌کند و شروعی مجدد برای سیستم گوارشی‌تان است.

• چند مینی روزه اضافه کنید

طوری تنظیم کنید که شام را تا ساعت ۷ شب میل کرده باشید. با این کار بین دو وعده به خود ۱۲ تا ۱۴ ساعت زمان داده‌اید که می‌توان آن را به عنوان یک دوره کوتاه روزه داری به حساب آورد. اینگونه فاصله انداختن بین دو وعده می‌تواند به سیستم گوارشی‌تان که دچار فعالیت بیش از حد شده است فرصتی برای استراحت بدهد، کبد را تمیز کند، سیستم ایمنی را تقویت کند و التهاب را پایین بیاورد.

• زمانی را برای مراقبت از خود کنار بگذارید

در میان کارهایی که در طول روز دارید مدت زمانی را برای رسیدگی به خود قرار دهید. حمام کنید، یک رمان رومانتیک بخوانید، چند حرکت آرامش بخش یوگا انجام دهید و یا خود را مهمان یک ماساژ کنید.

• چای بنوشید

نوشابه‌ها و دیگر نوشیدنی‌های مضر را کنار بگذارید و کمی چای یا دمنوش میل کنید. نوشیدن دمنوشی که حاوی زنجبیل یا قاصدک است می‌تواند به سیستم گوارش کمک کند و همچنین موجب آرامش و کاهش استرس نیز شود.

• دریافت فیبر خود را افزایش دهید

خوردن غذاهایی که سرشار از فیبرند کمک می‌کنند گوارشتان طبیعی بماند. حرکت طبیعی روده از اجزاء مهم تثبیت سلامت کلی است چون سمومی که در روده بزرگ انباشته شده‌اند را از بین می‌برد.

• از قند، الکل، گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و نان پرهیز کنید

این غذاها دلایل شایع التهاب به شمار می‌آیند. مجبور نیستید که برای همیشه از آن‌ها پرهیز کنید؛ اما به مدت یک هفته این کار را امتحان کنید. از اینکه چقدر شکمتان صاف می‌ماند تعجب خواهید کرد.

• ورزش کنید

ورزش باعث تحریک گوارش و نظم و ترتیب گرفتن ذهن می‌شود. با کارهایی ساده می‌توانید به خود کمک کنید. حتی انجام چند حرکت ساده یوگا یا مقداری پیاده روی نیز می‌تواند به آرام کردن سیستم گوارشتان کمک کند. البته،  ورزش بعد از غذا، به گوارشتان آسیب می‌زند.

• در خانه غذا بپزید

کالری‌های پنهان زیادی در غذاهای آماده یا غذای رستوران‌ها وجود دارد. غذا درست کردن در خانه باعث می‌شود روی آنچه داخل غذا می‌ریزید، کالری و مقدار وعده کنترل داشته باشید. همچنین آشپزی می‌تواند فعالیتی آرامش بخش باشد که با عزیزانتان از آن لذت ببرید.

• مدیتیشن کنید

مدیتیشن راهی ملایم و تاثیر گذار است که می‌توانید با آن ذهن و بدنتان را تمیز کنید. مدیتیشن کمک می‌کند هوس غذایی را مهار کنید و با کمک آن روی احساس‌های‌تان کنترل داشته باشید. روزانه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه برای مدیتیشن زمان بگذارید.

غذاهای مفید برای دستگاه گوارش

۱- انجیر بخورید

انجیر حاوی ویتامین‌های A، B، C و مواد معدنی مختلف مانند پتاسیم، کلسیم، فیبر، آهن، فسفر و سدیم است. هر ۳عدد انجیر متوسط، یک واحد میوه محسوب می‌شود و ۶۰کالری انرژی دارد. همچنين ميوه انجیر منبع خوب پتاسیم است. پتاسیم برای کنترل فشار خون به کار می‌رود. مهم‌ترین خاصیت درمانی انجیر برای آن دسته از افرادی است که همواره از مشکل یبوست رنج می‌برند. این قبیل افراد می‌توانند علاوه بر مصرف روزانه این میوه به حالت خام یا خشک، تعدادی انجیر خشک را از شب تا صبح در یک لیوان آب خیسانده و صبح پیش از صبحانه میل کنند. انجیر در هر دو حالت خام و خشک، ملین خوبی به‌شمار می‌آید. بر اساس تحقیق‌های انجام شده، برگ‌های درخت انجیر به دلیل داشتن خصوصیات مدر بودن، تسکین دهندگی و دافع کرم روده استفاده می‌شده است. دم کرده برگ درخت انجیر مسکن بوده و برای معالجه سرفه تجویز می‌شود. همچنين برگ انجیر برای دیابتی‌ها مفید است و مقدار انسولین تزریقی مورد نیاز را برای شخص دیابتی کم می‌کند.

۲- پروبیوتیک مصرف کنید

پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های مفیدی‌اند که در غذاهای استفاده می‌شوند. با ورود به بدن و حضور فعال خود در سیستم گوارش موجب بهبود سیستم گوارشی انسان و بروز اثر‌های مطلوب سلامتی می‌شوند. این ارگانیسم‌ها به واسطه تولید مواد پیشگیری کننده از جمله باکتریوسین و اسید لاکتیک، همچنین با پیشگیری از اتصال و رشد سویه‌های بیماری زا در مخاط روده از بروز بسیاری از عفونت‌ها پیشگیری می‌کنند. این ترکیب‌ها با نگهداری از سلامت روده‌ها به عملکرد سدی روده و جذب مواد مغذی و ریز مغذی‎‌ها کمک کرده و در برابر سموم و اجرام بیماری‌زا نقش حفاظتی ایفا می‌کنند. پری بیوتیک‌ها در واقع ترکیب‌های هضم نشدنی‌اند که رشد و فعالیت باکتری‌های پروبیوتیک موجود در دستگاه گوارش را بهبود بخشیده و اثرهای مفید آن‌ها را بر سیستم ایمنی بدن تقویت می‌کنند.

۳- غلات کامل مصرف کنید

استفاده از غلات کامل راهی عالی برای تقویت سلامت روده به واسطه حمایت از میکروبیوم است. می‌توانید غلات سالم را (مانند بلغور جو دو سر) به عنوان صبحانه بخورید و مقداری میوه نیز در کنارش میل کنید.

۴- به غذا زردچوبه بزنید

کورکومین از اصلی‌ترین مواد فعال موجود در زردچوبه است. برخی تحقیق‌ها ثابت کرده‌اند که زردچوبه خواص ضد التهابی دارد. بنابراین سعی کنید از این ادویه فوق العاده پرخاصیت در انواع غذاها استفاده کنید تا روده‌تان خوشحال شود.

۵- سیر بخورید

سیر از سوپرغذاهای مورد علاقه ما برای کمک به سلامت دستگاه گوارش سیر است. سیر را می‌توانید به سادگی به انواع غذاها اضافه کنید و از خواص فراوانش بهره مند شوید.

۶- زنجبیل مصرف کنید

قرن‌ها از زنجبیل برای کمک به گوارش استفاده می‌کردند. همچنین برخی تحقیق‌ها نشان داده‌اند که برای بهبود حالت تهوع و استفراغ نیز می‌تواند به کار برود.

۷- زیاد سبزی بخورید

سبزی‌هایی مانند بروکلی، گل کلم و کلم بروکسل سرشار از فیبر، مواد معدنی و ویتامین‌هایند که به بدنمان آنچه نیاز دارد را می‌رسانند و از سلامت ما حمایت می‌کنند. فیبر کمک می‌کند در روده همه چیز روان و نرم پیش برود.

۸- ماست را امتحان کنید

تحقیق‌ها نشان داده بسیاری از مردم توانایی گوارش لاکتوز را ندارند. لاکتوز نوعی قند موجود در شیر است. ماست نیز سرشار از لاکتوز است اما برای افرادی که با هضم آن مشکل دارند باعث دردسر نمی‌شود. پس خوردن ماست منبعی مناسب برای کلسیم گرفتن و در عین حال مشکل گوارشی پیدا نکردن است.

سرگیجه و مشکلات گوارشی

درد در اطراف ناحیه معده شما می‌تواند موضعی باشد یا در تمام نقاط احساس شود و سایر مناطق بدن را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از اوقات سرگیجه پس از درد شکم به عنوان یک علامت ثانویه ایجاد می‌شود و نشانه ابتلا به زخم معده است. در واقع زخم معده و سرگیجه علت و معلول هم‌اند و معمولا با هم در بدن بروز پیدا می کنند. اگر بعد از غذا خوردن احساس شکم درد و سرگیجه می‌کنید ممکن است به این دلیل باشد که فشار خون شما تثبیت نشده است. به طور معمول هنگام غذا خوردن جریان خون در معده و روده کوچک افزایش می‌یابد. قلب شما همچنین برای حفظ جریان خون و فشار در بقیه بدن سریع‌تر می‌تپد. در افت فشار خون بعد از غذا، پمپاژ خون شما در همه جا به جز سیستم گوارش افت می‌کند. برای دردی باید فورا به پزشک مراجعه کنید که هفت تا ده روز طول بکشد یا آنقدر مشکل‌ساز باشد که در فعالیت‌های روزمره شما تداخل ایجاد کند. اگر دچار زخم معده و سرگیجه‌اید و علائم زیر را نیز دارید بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

• تغییرات بینایی؛

• درد قفسه سینه؛

• تب شدید؛

• سفتی گردن؛

• سردرد شدید؛

• از دست دادن هوشیاری؛

• درد در شانه یا گردن؛

• درد شدید لگن؛

• تنگی نفس؛

• استفراغ کنترل نشده یا اسهال؛

• درد واژن و خونریزی؛

• ضعف؛

• مشاهده خون در ادرار یا مدفوع.

سوالات متداول

سخن پایانی

دکتر گوارش یا متخصص گوارش، پزشکی تخصصی است که در تشخیص و درمان اختلالات گوارشی و عصبانیت‌های مرتبط با سیستم گوارش تخصص دارد. این پزشکان متخصص در بررسی و مدیریت بیماری‌هایی هستند که سیستم گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهند، از جمله مشکلات معده، روده بزرگ، روده کوچک، مری، کبد، و مجرای صفرا.