اگر پس از کشیدن دندان، درد غیرقابل تحملی را تجربه کرده‌اید احتمالا به حفره خشک دچار شده‌اید. درباره ی حفره خشک چه می دانید؟ حفره خشک زمانی رخ می‌دهد که لخته خونی تازه شکل گرفته پیش از بهبود کامل زخم (در محل کشیدن دندان)، جابجا یا جذب بدن میشود. این موضوع باعث میشود استخوان و اعصاب در معرض آسیب قرار گیرند و فرد، درد شدید و ضربان داری را در محل کشیدگی دندان احساس کند. در این مقاله با ما همراه باشید تا آگاهی بیشتری درباره ی این عارضه ی بعد از کشیدن دندان، بدست آورید.
فهرست مطالب
- عوامل ایجادکننده‌ی درای ساکت
- نشانه‌های حفره خشک دندان
- حفره خشک چگونه درمان میشود؟
- پارامترهای تشدیدکننده‌ی خطر ابتلا به حفره خشک
- حفره خشک را جدی بگیرید!
- چگونه از این عارضه پیشگیری کنیم؟
- سخن پایانی
- سوالات متداول
عوامل ایجادکننده‌ی درای ساکت
درای ساکت معمولا در اثر از بین رفتن جزیی یا کلی لخته خون در سوکت دندان پس از کشیدن دندان اتفاق می‌افتد. به طور معمول، پس از کشیدن دندان، لخته خون برای پوشش و محافظت از استخوان فک زیرین، به عنوان اولین گام در بهبودی تشکیل میشود. اگر لخته خون از بین برود یا تشکیل نشود، استخوان در معرض هوا قرار می‌گیرد و بهبودی به تعویق می‌افتد. ( درباره ی بیماری پریودنتیت چه می دانید؟)
به طور کلی حفره خشک نتیجه‌ای از عوامل باکتریایی، شیمیایی، مکانیکی و فیزیولوژیکی است. در زیر نمونه‌هایی برای هر کدام مطرح شده است:
- باكتريایی: عفونت از پیش موجود مانند بيماري پريودنتال (يا پريودنتيت) كه قبل از کشیدن دندان در دهان وجود دارد، مي تواند مانع از ايجاد لخته خون شود. بعضی از باکتری‌های دهانی می‌توانند باعث تجزیه لخته خون شوند.
- شیمیایی: نیکوتین مصرفی توسط سیگاری‌ها سبب کاهش جریان خون در دهان میشود. در نتیجه، لخته شدن خون ممکن است در محل کشیدن دندان با شکست مواجه شود.
- مکانیکی: مکیدن از طریق نی، شستشوی شدید، تف کردن یا کشیده شدن بر روی سیگار موجب تخریب و از دست رفتن لخته خون میشود.
- فیزیولوژیک: هورمون‌ها، استخوان فک متراکم و یا ذخیره خون ناکافی عوامل ایجاد کننده لخته خون هستند.
نشانه‌های حفره خشک دندان
معمولا بعد از سه تا چهار روز کشیدن دندان علائم حفره خشک مشخص میشود. (این محتوای مفید را هم دنبال کنید: هر آنچه درباره کامپوزیت دندان باید بدانید) این درد ممکن است در ناحیه گردن، گوش، شقیقه یا چشم هم احساس شود. علائم معمول این درد شامل موارد زیر است:
- احساس درد شدید در قسمت دندان کشیده شده بعد از جراحی.
- از بین رفتن یا جا به جایی لخته خون و مشخص شدن استخوان در قسمت حفره تو خالی.
- طعم بد دهان و بوی بد.
- تب خفیف و غدد متورم شده.
حفره خشک چگونه درمان میشود؟
- پانسمان دارویی: دندانپزشک یا جراح دهان ممکن است حفره را با ژل دارویی یا پماد یا پانسمان‌های حاوی دارو بپوشاند. این روش درمان به بهبود سریع درد کمک می‌کند. شدت درد و سایر علائم شما مشخص می‌کند که شما کی و چند بار نیاز به تعویض پانسمان دارید و آیا استفاده از روش درمانی دیگر ضروری است یا خیر.
- داروهای ضد درد: در مورد مصرف بهترین داروی ضد درد برای درمان وضعیت فعلی با پزشک خود مشورت کنید. به احتمال زیاد نیاز به مصرف داروی مسکن آزاد خواهید داشت.
- آنتی‌بیوتیک: ممکن است پزشک شما برای جلوگیری از عفونی شدن حفره، آنتی‌بیوتیک تجویز‌کند. برای مراقبت از حفرات خشک دندان ممکن است پزشک به شما استفاده روزانه از یک دهان‌شویه مناسب را توصیه کند.
- خود مراقبتی: هنگاهی که پانسمان برداشته میشود، شما ممکن است جهت تسریع روند درمان و حذف مواد باقیمانده به شستشوی حفره نیاز داشته باشید. (درباره‌ی فلوئوروزیس چه می‌دانید؟)
پارامترهای تشدیدکننده‌ی خطر ابتلا به حفره خشک
عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به حفره خشک دندان(درای ساکت) را افزایش دهند عبارتند از:
- مصرف سیگار و دخانیات. مواد شیمیایی موجود در سیگار یا سایر گونه‌های دخانیات ممكن است روند بهبودی را مختل و یا کند کنند و سبب ایجاد آلودگی در محل زخم شوند. عمل پک زدن به سیگار نیز می‌تواند به صورت فیزیکی منجر‌به از بین‌رفتن پیش از موعد لخته خون شود.
- مصرف داروهای پیشگیری از بارداری. درصد بالای استروژن موجود در قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری، ممکن است فرآیند بهبودی طبیعی را مختل کند و خطر ابتلا به حفره خشک دندان را افزایش دهد.
- عدم مراقبت در منزل. عدم رعایت دستورالعمل‌های مراقبت در منزل و بهداشت دهان و دندان ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به حفره خشک دندان شود.
- سابقه ابتلا به حفره دندان خشک. اگر شما در گذشته به حفره دندان خشک مبتلا شده باشید احتمال ایجاد این عارضه در شما در دندان کشیدن‌های بعدی بالاتر است.
- عفونت دندان یا لثه. وجود عفونت فعلی یا قبلی در اطراف دندانی که می خواهید آن را بکشید، خطر ابتلا به حفره خشک را افزایش می‌دهد. (برای مطالعه بیشتر: لق شدن دندان دائمی نشانه ی هشدار)
حفره خشک را جدی بگیرید!
حفره خشک به ندرت موجب مشکلات بعدی میشود، با این حال اگر حفره خشک درمان نشود، مشکلات بعدی امکان پذیر هستند. مسائلی که ممکن است رخ دهند عبارتند از:
- کند شدن زمان بهبود
- عفونت حفره دندان
- عفونتی که به استخوان گسترش پیدا می‌کند.
چگونه از این عارضه پیشگیری کنیم؟
پیشگیری همواره بهتر از درمان است.(شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: سیر تا پیاز فرنکتومی) یکی از بهترین روشهای پیشگیری از حفره خشک، ایجاد یک برنامه مراقبت شخصی برای افزایش سرعت بهبودی و جلوگیری از نفوذ باکتری، غذا و هوا به محل زخم است. موارد بعدی اقداماتی هستند که باید بعد از کشیدن دندان انجام شوند:
- کنترل درد. کشیدن دندان می‌تواند دردناک شود و احساس کوفتگی در صورت شخص ایجاد کند. بسته‌‌های یخ می‌توانند برای کاهش ورم به کار روند، در عین حال داروهای مسکن نیز می‌توانند به مدیریت درد کمک کنند. پک‌‌های حرارتی نیز می‌توانند چند روز اول برای ایجاد جریان خون بهتر و کاهش درد استفاده شوند.
- نوشیدنی‌‌ها. نوشیدن مقادیر زیادی آب به شما کمک می‌کند آب مورد نیاز خود را دریافت و دهان خود را پاکیزه نگه دارید. افراد بهتر است پیش از بهبودی کامل از مصرف نوشیدنی‌‌های الکلی، گازدار، داغ یا کافئین دار پرهیز کنند.
- استراحت کنید. در روز کشیدن دندان، شما باید برای یک استراحت ۲۴ ساعته برنامه ریزی کنید. از فعالیت‌‌های شدید در زمان بهبود محل کشیدن دندان خودداری کنید. این استراحت به شما کمک می‌کند از جابجایی لخته خونی عامل حفره خشک پیشگیری کنید.
- غذاهای آبکی بخورید. برای چند روز از غذاهای آبکی و نیمه آبکی استفاده کنید و از جویدن در سمتی که دندان شما کشیده شده است خودداری کنید. به مدت ۲۴ ساعت از مصرف غذاهای گرم و سرد پرهیز کنید.
- به آرامی دهان خود را تمیز کنید. بر وسوسه شستشوی شدید دهان خود بعد از کشیدن دندان غلبه و از این کار پرهیز کنید. در عوض به آرامی به شستشوی دهان خود با ترکیب آب ولرم و نمک بپردازید. همچنین به آرامی دندان‌‌های خود را مسواک کنید. از مسواک کردن داخل محل کشیدگی دندان پرهیز کنید.
سخن پایانی
در این محتوا درباره حفره خشک دندان خواندیم. در نظر داشته باشید توجه داشته باشید که پس از کشیدن دندان، احساس درجاتی از درد و ناراحتی عادی است. با این‌حال، این درد باید عادی باشد و شما باید بتوانید که درد را با استفاده از داروهای مسکّن تجویزشده توسط دندانپزشک یا جراح دهان و دندان، مدیریت و کنترل کنید. (جهت آگاهی: درباره ی لبخند لثه‌ای چه می دانید؟) ضمنا این درد باید به مرور زمان کاهش یابد. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
میانگین زمان بهبودی هفت تا 10 روز است، زیرا این مدت مقدار زمان لازم برای رشد بافت‌های جدید و پوشش سوکت در معرض هوا می‌باشد.
تشخیص درای سوکت بر اساس تاریخچه درمان دندانپزشکی، معاینه بالینی و علائم فردی می‌باشد. زمان بندی شروع علائم می‌تواند یک شاخص مناسب برای حفره خشک باشد. در طول بهبودی طبیعی، ناراحتی کشیدن دندان باید در طول زمان کاهش یابد. با این حال، اگر درد افزایش یابد، نشان می‌دهد که بهبودی با تاخیر مواجه شده است و ممکن است به دلیل حفره خشک باشد. به طور معمول، علائم حفره خشک دو تا چهار روز پس از کشیدن دندان ایجاد میشود. اکثر موارد درای ساکت در هفته اول پس از کشیدن دندان اتفاق می‌افتند.
درمان خانگی برای درای سوکت معمولا شامل مدیریت موقت درد می‌باشد تا زمانی که بتوان به یک متخصص دندانپزشکی برای درمان مراجعه کرد. روشهای ممکن برای کاهش درد شامل استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه برای کنترل درد، کمپرس سرد یا قرار دادن بسته یخ روی قسمت تحت تاثیر صورت (15 دقیقه قرار دادن و 15 دقیقه برداشتن)، شستشو با آب نمک برای حذف بقایای مواد غذایی و استفاده از روغن گل میخک (یک تا دو قطره روغن گل میخک را روی یک پنبه تمیز ریخته و به آرامی روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید).
