خطرناکترین نوع بارداری در میان زنان «بارداری خارج از رحم» (Ectopic pregnancy) است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که تخمک بارورشده در یک مکان نامناسب در خارج از رحم، برای مثال لوله فالوپ یا لوله رحم (لوله بین تخمدان و رحم)، رشد میکند.
فهرست مطالب
- بخش اول:بارداری خارج از رحم چیست؟
- بخش دوم:علائم حاملگی خارج از رحم
- بخش سوم:چه کسانی در معرض خطر ابتلا به این مشکل هستند؟
- بخش چهارم:راههای درمان حاملگی خارج از رحم
- بخش پنجم:تشخیص حاملگی خارج رحمی: از کجا بفهمیم حاملگی خارج از رحم است؟
- بخش ششم:احتمال بارداری سالم بعد از حاملگی خارج از رحم وجود دارد؟
- بخش هفتم:انواع حاملگی خارج از رحم چگونه است؟
- بخش هشتم:آزمایش بارداری بتا چیست؟ چرا این آزمایش انجام می شود؟
بارداری خارج از رحم چیست؟
قبل از صحبت در مورد حاملگی خارج رحمی، لازم است در مورد آناتومی دستگاه تولید مثل زنان اطلاعاتی را کسب کنید. در طی تخمکگذاری، تخمک از یکی از تخمدانها آزاد میشود. بارداری هنگامی اتفاقمیافتد که تخمک با اسپرم در لولهی رحمی ملاقات کند. از لقاح تا زایمان، بارداری به مراحل مختلفی در بدن زن نیاز دارد. یکی از این مراحل، زمانی است که تخمک بارور شده به سمت رحم حرکت میکند.لولهی رحمی یا لولهی فالوپ وظیفهی انتقال تخمک به رحم را بر عهده دارد. پوشش داخلی لولههای فالوپ با زایدههای کوچکی شبیه به مو به نام مژک پوشیده شدهاند. این مژکها برای انتقال تخمک از تخمدان به داخل رحم مهم هستند. اگر این مژکها آسیب ببینند، حمل تخمک مختل میشود. بهطور معمول، تخمک بارورشده پس از حرکت به سمت رحم، در دیوارهی رحم یا آندومتر کاشتهمیشود.
حاملگی خارج رحمی، معمولا در یکی از لولههای رحمی اتفاقمیافتد. حدودا از هر ۱۰۰۰ بارداری، ۲۰ مورد به شکل حاملگی خارج رحمی بروز میکند. تقریبا در همهی موارد حاملگیهای خارج رحمی، جنین میمیرد. در این نوع حاملگی، جفت در حال رشد در لولهی فالوپ است، اما نمیتواند به یک منبع غنی خونی دسترسی پیدا کند. لولهی رحمی آنقدر بزرگ نیست که بتواند جنین در حال رشد را پشتیبانی کند. بارداری خارج رحمی میتواند در دهانهی رحم (ورودی رحم)، حفرهی شکم و خود تخمدان نیز ایجاد شود، اما این موارد نادر هستند. در حدود ۱۵٪ موارد حاملگیهای خارج رحمی، لولهی فالوپ پاره میشود و باعث ایجاد درد، خونریزی داخلی و شوک میشود. پارگی لولههای فالوپ یک اورژانس پزشکی است که نیاز به جراحی فوری و در برخی موارد، انتقال خون دارد. در شرایط اضطراری، سریعا خود را به نزدیکترین مرکز اورژانس برسانید. متخصصان زنان و زایمان بهطور معمول حاملگیهای خارج رحمی را درمان میکنند. بااینحال، در شرایط اورژانس پارگی لولههای رحمی، جراحان نقش مهمی دارند.
علائم حاملگی خارج از رحم
تشخیص حاملگی خارج رحمی ممکن است سخت باشد، چون علائم آن اغلب شبیه علائم اولیه بارداری طبیعی هستند. آنها میتوانند شامل پریود نشدن، حساس شدن سینهها، حالت تهوع، استفراغ، خستگی یا تکرر ادرار باشند.معمولا اولین علامت هشداردهنده بارداری خارج از رحم، درد لگن یا خونریزی خفیف از واژن است. سایر علائم عبارتاند از:
سایر علائم بارداری خارج رحمی
اگر باردار هستید و هر یک از این علائم را تجربه کردید، به مراکز درمانی مراجعهکنید. سایر علائم بارداری خارج رحمی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع صبحگاهی
- حساسیت پستان
- درد در زیر شکم در زنان
- درد در کمر
- گرفتگی در یکطرف لگن
- درد ناگهانی و شدید در قسمت پایین شکم (در صورت پارگی لولهی رحمی)
- سرگیجه یا ضعف
- درد در شانه، گردن یا راست روده (مقعد).
در بعضی موارد، حاملگی خارج از رحم میتواند لوله فالوپ را پاره کند. اگر خون ناشی از این پارگی جمع شود و اعصاب را تحریک کند، ممکن است در لگن، شکم یا حتی شانه و گردن احساس درد داشته باشید. درد میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و فقط در یک طرف لگن یا سرتاسر آن احساس شود.
علت بارداری خارج از رحم
حاملگی خارج رحمی معمولا به این دلیل اتفاق میافتد که تخمک بارورشده نمیتواند به سرعت از لوله فالوپ عبور کند و وارد رحم شود. عوامل مختلفی میتوانند باعث انسداد جزئی یا کامل لوله فالوپ شوند. از این عوامل میتوان به عفونت، التهاب و آندومتریوز اشاره کرد. بافت اسکار ناشی از جراحی شکم هم ممکن است لوله را مسدود کند.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به این مشکل هستند؟
عوامل زیر احتمال ابتلا به حاملگی خارج رحمی را افزایش میدهند:
- سن: این اتفاق میتواند در هر سنی رخ دهد، اما احتمال وقوع آن در زنان بالای ۳۵ سال بیشتر است.
- سابقه حاملگی خارج رحمی در بارداریهای گذشته: بزرگترین عامل خطر، سابقه قبلی ابتلا به این مشکل است.
- ناهنجاریهای لوله فالوپ: وجود هر گونه اختلال در ساختار طبیعی لولههای فالوپ میتواند یک عامل خطر مهم برای بارداری خارج رحمی باشد
- سابقه جراحی: جراحی لولههای فالوپ ممکن است به زخم و اختلال در آناتومی طبیعی لولهها منجر شود.
- عفونتهای مقاربتی: دیواره داخلی لولههای فالوپ با برآمدگیهای کوچک مو مانند به نام مژک پوشیده شده است. وجود این مژکها برای انتقال تخمک به داخل رحم ضروری است. اگر این مژکها در اثر عفونت آسیب ببینند، فرآیند انتقال تخمک بارورشده مختل و تخمک به جای رحم در لوله فالوپ مستقر میشود. از سوی دیگر، اسکار ناشی از عفونت باعث انسداد جزئی لولههای فالوپ میشود و از رسیدن تخمک به رحم جلوگیری میکند.
- استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) برای پیشگیری از بارداری: تقریبا نیمی از بارداریهای زنانی که از IUD استفاده میکنند، از نوع خارج رحمی است.
- استعمال دخانیات: سیگار کشیدن در حوالی زمان لقاح با افزایش خطر بارداری خارج از رحم مرتبط است.
- سایر عوامل: ناهنجاریهای مادرزادی یا تومورهای لولههای فالوپ میتوانند روی محل استقرار تخمک بارورشده تاثیر داشته باشند.
عوارض احتمالی بارداری خارج از رحم
سقط جنین در حاملگی خارج از رحم بسیار شایع است. تقریبا نیمی از تودههای حاصل از حاملگی خارج رحمی پس از چند روز از بین میروند. بنابراین، شما ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید و هرگز متوجه بارداری خود نشوید. گاهیاوقات هم احتمال دارد درد خفیف و مقداری خونریزی شبیه سقط جنین را تجربه کنید. اگر این اتفاق بیفتد، نیاز نیست کار دیگر انجام دهید.اما در بعضی موارد، تخمک بارورشده برای مدتی در لوله فالوپ رشد میکند که این میتواند باعث کشیدگی لوله شود و علائم ایجاد کند. این علائم به تشخیص بارداری خارج از رحم کمک میکنند. کشیدگی لوله فالوپ فقط تا حد مشخصی ادامه پیدا میکند. به همین دلیل، اگر تخمک بارورشده به رشد خود ادامه دهد، لوله فالوپ پاره میشود. در نتیجه، خونریزی داخلی و درد شدید ایجاد میشود که یک اورژانس پزشکی است.
راههای تشخیص حاملگی خارج رحمی
پزشکان از روشهای زیر برای تشخیص بارداری خارج از رحم استفاده میکنند:
- معاینه بدنی: اولین قدم در تشخیص بارداری خارج رحمی، گرفتن شرح حال و معاینه بدنی است.
- انجام تست بارداری: پزشک آزمایش خون گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) را برای تایید باردار بودن شما تجویز میکند. سطح این هورمون در دوران بارداری افزایش مییابد.
- سونوگرافی ترانس واژینال: سونوگرافی ترانس واژینال به پزشک اجازه میدهد که محل دقیق بارداری را ببیند. برای انجام این تست، پزشک یک دستگاه عصا مانند را در واژن شما قرار میدهد. در این روش، از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از رحم، تخمدانها و لولههای فالوپ استفاده میشود. سونوگرافی شکم که طی آن پروب روی شکم قرار میگیرد، ممکن است برای تایید بارداری یا ارزیابی خونریزی داخلی استفاده شود.
- لاپاراسکوپی تشخیصی: در موارد نادر، ممکن است برای تایید بارداری خارج از رحم به لاپاراسکوپی نیاز باشد. در طول لاپاراسکوپی، پزشک ابزارهای مخصوص را از طریق برشهای کوچک وارد دیواره شکم میکند تا ساختارهای حفره شکم و لگن را بررسی و محل حاملگی خارج رحمی را مشخص کند.
راههای درمان حاملگی خارج از رحم
گزینههای زیادی برای درمان بارداری خارج از رحم وجود دارد. بعضی از حاملگیهای خارج رحمی بدون نیاز به هیچ مداخلهای خودبهخود برطرف میشوند، در حالی که تعدادی از آنها به دلیل خونریزی به جراحی فوری نیاز دارند.
- دارودرمانی
حاملگی خارج از رحم اغلب با یک داروی تزریقی به نام متوترکسات درمان میشود که رشد سلولی را متوقف و سلولهای موجود را حل میکند. پس از تزریق دارو، پزشک سطح HCG را اندازهگیری میکند تا از اثربخشی درمان مطمئن شود و ببیند که آیا به داروی بیشتری نیاز دارید یا خیر. در موارد نادر، اگر سطح HCG با تزریق یک دوز متوترکسات به اندازه کافی کاهش نیابد، دارو مجددا باید تزریق شود.عوارض آمپول متوترکسات در بارداری خارج از رحم کم و میزان اثربخشی آن بالا است. بسته به عوامل مختلف از جمله اندازه توده مرتبط با حاملگی خارج رحمی و غلظت HCG در خون، پزشک مشخص میکند که کدام زنان کاندید مناسبی برای دریافت این دارو هستند.
- جراحی لاپاراسکوپی
سالپنگوستومی (Salpingostomy) و سالپنژکتومی (Salpingectomy) ۲ نوع جراحی لاپاراسکوپی هستند که برای درمان حاملگی خارج رحمی استفاده میشوند. در این روشها برش کوچکی در شکم، معمولا در نزدیکی ناف، ایجاد میشود. در مرحله بعد، پزشک از یک لوله نازک مجهز به دوربین و نور (لاپاراسکوپ) برای مشاهده لوله فالوپ استفاده میکند. در سالپنگوستومی فقط تخمک بارورشده برداشته میشود، اما در سالپنژکتومی هم تخمک و هم لوله فالوپ هر ۲ از بدن خارج میشوند. اینکه از کدام روش جراحی استفاده شود، به شدت خونریزی و میزان آسیبدیدگی لوله بستگی دارد.
- جراحی اضطراری
اگر حاملگی خارج رحمی باعث خونریزی شدید شود، ممکن است به جراحی اورژانسی نیاز داشته باشید. این جراحی به روش لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی (ایجاد برش عرضی روی شکم) انجام میشود. در بعضی موارد میتوان لوله فالوپ را نجات داد، اما لوله پاره شده باید برداشته شود.
نحوه پیشگیری از بارداری خارج از رحم
شما نمیتوانید به طور کامل از بارداری خارج رحمی جلوگیری کنید، اما میتوانید با اقدامات زیر احتمال وقوع آن را کاهش دهید:
- سیگار نکشید.
- هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید تا خطر بروز عفونت کاهش یابد.
تشخیص حاملگی خارج رحمی: از کجا بفهمیم حاملگی خارج از رحم است؟
حدود ۱۵٪ از موارد حاملگی خارج رحمی پس از پارهشدن لولهی رحمی، در اورژانس تشخیص دادهمیشوند. در بیشتر موارد، با کمکگرفتن از طیف وسیعی از آزمایشات، حاملگی خارج رحمی قابلتشخیص است. بارداری خارج رحمی از طریق معاینهی فیزیکی قابلتشخیص نیست. برخی از روشهای استاندارد پزشکی که در همهی زنان باردار استفادهمیشوند، عبارتند از:
۱- تشخیص حاملگی خارج از رحم با آزمایش خون
از آزمایش خون برای تعیین سطح اچ سی جی (hCG) و پروژسترون استفاده میشود. این دو، هورمونهایی هستند که در دوران بارداری در بدن تولیدشده و افزایش مییابند. اگر تست بارداری بدهید، نتیجه مثبت خواهدبود. اما حاملگی خارج رحمی نمیتواند به صورت طبیعی ادامهیابد. اگر طی چند روز سطح این هورمونها ثابت بماند یا شروع به کمشدن کند و کیسهی حاملگی در سونوگرافی وجود نداشتهباشد، بارداری احتمالا خارج از رحمی است.
۲-سونوگرافی از طریق واژن
این روش شامل قراردادن پروب سونوگرافی در درون واژن است که به وسیلهی آن پزشک وجود کیسهی حاملگی در رحم را تایید میکند.
۳-لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی، نوعی روش جراحی است که شامل بازکردن شکم میباشد. اگر علائم شدیدی وجود داشتهباشد، مانند درد قابلتوجه یا خونریزی شدید، ممکن است زمان کافی برای انجام تمام مراحل فوق وجود نداشتهباشد. در این شرایط، پزشک عمل جراحی اضطراری را برای تشخیص و درمان، به صورت همزمان انجام میدهد.
۴-حاملگی خارج از رحم با بیبی چک مشخص می شود؟
بی بی چک تستی است که به شما نشانمیدهد که باردار هستید یا نه. این تست میتواند تاحدودی دقیق باشد و درصدی هم احتمال خطا دارد. تستهای بی بی چک تنها میتوانند باردار بودن و یا باردار نبودن را به شما نشاندهند. در واقع این ابزار تنها میتواند دو جواب مثبت و منفی را به شما نشاندهد و نمیتوان از روی آن محل حاملگی را تشخیص داد. پس نمیتوانید از این تست برای تشخیص حاملگی خارج از رحم کمک بگیرید. حتی در صورت مثبت شدن این تست هم مجددا باید تستهای مطمئنتری برای تشخیص حاملگی بدهید
احتمال بارداری سالم بعد از حاملگی خارج از رحم وجود دارد؟
چشمانداز طولانیمدت پس از حاملگی خارج رحمی، به میزان آسیب به لولهها بستگی دارد. بیشتر افرادی که بارداری خارج رحمی دارند، میتوانند همچنان در آینده بارداری سالمی داشتهباشند. اگر هر دو لولهی فالوپ هنوز سالم باشند، یا حتی فقط یک لوله سالم ماندهباشد، تخمک میتواند به صورت طبیعی بارور شود.
اگر برداشتن ۱ یا هر ۲ لولهی رحمی ضروری است، در مورد درمانهای احتمالی باروری با پزشک خود صحبتکنید. به عنوان مثال، لقاح آزمایشگاهی که شامل کاشت تخمک بارورشده در رحم است.پس از بارداری خارج رحمی، هنگامی که آماده بودید، در مورد روشهای مطمئن برای بارداری سالم در آینده، با پزشک خود صحبتکنید. حداقل ۳ ماه به خودتان فرصت دهید تا بدن برای بهبودی وقت کافی داشتهباشد.
انواع حاملگی خارج از رحم چگونه است؟
حاملگی خارج از رحمی ممکن است که با انواع مختلفی خود را نشاندهد. توجه کنید که انواع حاملگی خارج از رحمی به معنای انواع مختلف بارداری نیست. بلکه در این دستهبندی به محلهایی از بدن که حاملگی خارج رحمی اتفاق میافتد، پرداختهایم. بله! جالب است بدانید که بارداری، اگر در داخل رحم اتفاقنیفتد، پس در جاهای مختلفی میتواند اتفاق بیفتد. برخی از انواع محلهایی که حاملگی اکتوپیک ایجاد میشود،شامل موارد زیر هستند:
- حاملگی خارج رحمی در لولههای فالوپ ممکن است بروز کند.
- بارداری خارج رحمی که در تخمدانها اتفاق میافتد.
- یکی دیگر از محلهایی که ممکن است حاملگی خارج رحمی اتفاق بیفتد، شکم است.
- بخش پایینی رحم هم میتواند محل لانهگزینی جنین باشد. (دهانهی رحم یا همان سرویکس)
عوارض حاملگی خارج رحمی چیست؟
اصلیترین عارضهای که حاملگی خارج از رحمی برای فرد دارد، پارگی محلی است که جنین در آنجا لانه گزیدهاست. یکی از اصلیترین محلها، لولهی فالوپ است. هنگامی که جنین در این لوله رشد میکند و بزرگ میشود، احتمال اینکه باعث پارگی لوله شود، زیاد است. هنگامی که لوله پاره میشود، احتمال اینکه فرد به خونریزی شدید و حتی مرگ دچار شود، زیاد است. بنابراین این عارضه میتواند بسیار خطرناک باشد.یکی دیگر از عارضههایی که در فردی که به حاملگی خارج رحمی دچار میشود، وجود دارد، عفونت است. همچنین فردی که حاملگی اکتوپیک دارد، میتواند به نازایی دچار شود. بنابراین باید مراقب عوارضی که این بیماری میتواند برای شما ایجاد کند، باشید.
پیشگیری و کاهش خطر بارداری خارج رحمی چگونه است؟
اکثر زنانی که بارداری خارج رحمی داشتهاند، میتوانند دوباره باردار شوند، اما به دلیل اینکه خطر بارداری خارج رحمی در این افراد افزایش مییابد، به پیگیری دقیق نیاز دارند. در نتیجه، غربالگری به موقع برای حاملگی خارج رحمی امری حیاتی است. غربالگری در اوایل بارداری، میزان مرگومیر ناشی از حاملگی خارج رحمی را بهطور قابلتوجهی کاهش دادهاست. زنانی که در معرض خطر بالای بارداری خارج رحمی هستند، باید در اوایل بارداری از طریق آزمایش خون و سونوگرافی تحت نظارت دقیق قرارگیرند.
بسیاری از موارد حاملگی خارج رحمی، به علت آسیبدیدن لولههای رحمی رخ میدهند. برای کاهش خطر آسیب به لولههای فالوپ موارد زیر را رعایت کنید:
- درمان سریع هرگونه عفونت لگنی
- درمان سریع هرگونه عفونت قابل انتقال از راه جنسی (STI)
- در صورت امکان خطر ابتلا به عفونتهای منتقله از راه جنسی، هنگام رابطهی جنسی از کاندوم استفاده کنید.
- سیگارکشیدن را ترک کنید.
آزمایش بارداری بتا چیست؟ چرا این آزمایش انجام می شود؟
آزمایش بارداری بتا چیست؟
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، در مورد آزمایش بارداری بتا شنیدهاید. این آزمایش یکی از آزمایش های بارداری است که برای تشخیص بارداری انجام میشود. در آزمایش بتا فاکتور HCG بررسی شده و از این طریق وضعیت شخص باردار مشخص میشود.HCG هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی است که به آن هورمون بارداری میگویند. این هورمون ۱۰ روز بعد از لقاح تولید میشود. هورمون بارداری توسط سلولهای تشکیل شده در جفت تولید میشود. بعد از لقاح سلولهای جفت، تخمک را تغذیه میکنند و به دیواره رحم وصل میشوند.
حدود ۱۱ روز بعد از لقاح میتوان با آزمایش خون این هورمون را تشخیص داد. ۱۲ تا ۱۴ روز بعد از لقاح نیز در آزمایش ادرار مشخص میشود. در حالت معمولا سطح هورمون HCG هر ۷۲ ساعت دوبرابر میشود. مقدار این هورمون در ۸ تا ۱۱ هفته بارداری به اوج خود رسیده و در هفتههای بعدی بارداری کاهش پیدا میکند.هورمون HCG هم در آزمایش خون و هم در آزمایش ادرار قابل تشخیص است. اما آزمایش ادرار تنها کیفی بوده و میتواند وجود یا نبود هورمون بارداری را تشخیص دهد. آزمایش خون کیفی هم برای تشخیص بارداری انجام میشود. اما آزمایش بارداری بتا یک آزمایش کمی بوده و از طریق خون انجام میشود. در این آزمایش سطح هورمون HCG به طور دقیق در هر میلیلیتر اندازه گرفته میشود.
عدد بتا در بارداری نشانه چیست؟
عدد بتا در این آزمایش سطح هورمون HCG یا هورمون بارداری در خون را مشخص میکند. این هورمون ۱۰ روز بعد از لقاح تولید شده و با اندازهگیری سطح آن میتوان به اطلاعات زیادی دست پیدا کرد.اگر در آزمایش بارداری بتا سطح عدد بتا بالاتر از حد طبیعی باشد، نشانه بارداری است. در زمانهای مشخص باید این آزمایش دوباره تکرار شده و سطح بتا تعیین شود. اگر در حال افزایش باشد، بارداری به طور طبیعی پیش رفته و در صورت کاهش بتا باید علت آن تشخیص داده شود.
تفسیر جواب آزمایش بارداری بتا
برای تفسیر جواب آزمایش بتا باید به عدد بتا توجه داشته باشید. این عدد در هر محدوده میتواند مورد خاصی را مشخص کند. اگر سطح عدد بتا کمتر از ۵ باشد، جواب بارداری منفی است. بالاتر از ۵ نشانه بارداری است. در جدول بالا عدد بتا در هر هفته از بارداری مشخص شده است.
اگر باتوجهبه سن بارداری سطح عدد بتا بالاتر از حد طبیعی است، میتواند نشاندهنده یکی از موارد زیر باشد.
- بارداری دوقلو یا چندقلو
- کوریوکارسینوم رحم
- مول هیداتی فرم رحم
- سرطان تخمدان.
عدد بارداری در حاملگی خارج از رحم
اگر بر اساس سن بارداری سطح عدد بتا پایینتر از حد طبیعی باشد، احتمال حاملگی خارج از رحم وجود دارد. عدد پایینتر همچنین میتواند نشانه مرگ جنین، خطر سقط جنین یا سقط جنین ناقص باشد. برای تشخیص عارضه متخصص زنان آزمایشهای بیشتری تجویز میکند.
اگر حاملگی خارج از رحم درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
زمانی که نطفه در محل صحیح رحم لانه گزینی می شود، عضله رحم به گونه ای طراحی می شود که بتواند با رشد بارداری کشیده و رشد کند. ولیکن سایر اندام ها مانند لوله های فالوپ نمی توانند به این طریق رشد کنند و در نهایت می ترکند. اگر حاملگی در دهانه رحم، گوشه رحم یا حتی تخمدان اتفاق بیافتذ، منجر به ترکیدن مجاری و مرگ می گردد. بنابراین در صورت عدم درمان، حاملگی خارج از رحم می تواند منجر به خونریزی تهدید کننده زندگی شود.خوشبختانه، امروزه، این اتفاق بسیار نادر است و سالانه تعداد کمی از افراد در اثر حاملگی خارج از رحم جان خود را از دست می دهند. این نرخ پایین از مزایای دسترسی نسبتا عالی به مراقبت ها است. ما در حال حاضر به سیستمهای فوریتهای پزشکی، در ایران امروزه به بانکهای خون و جراحی اورژانسی دسترسی داریم تا در صورت نیاز، مراقبتهای نجاتبخش ارائه کنیم. در مورد زایمان طبیعی بیشتر بدانید.
سوالات متداول
حاملگی خارج رحمی یا ectopic pregnancy از اورژانسهای زنان و مامایی است. این مسئله را قبلتر هم گفتیم. اما آن را تکرار میکنیم، چون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به محض اینکه حاملگی خارج رحمی تشخیص دادهشد، باید برای درمان آن اقدامات لازم صورت گیرد. اگر حاملگی در جای نامناسبی باشد، با بزرگتر شدن تودهی سلولی، ممکن است که پارگی و آسیب بافتی صورت گیرد و مادر وارد شوک شود. همچنین ازدسترفتن خون زیاد میتواند جان مادر را تهدید کند. بنابراین به محض تشخیص این حاملگی، باید دکتر برای آن تصمیم درمانی بگیرد.
در صورتیکه حاملگی خارج رحمی به شکلی نباشد که باعث آسیب جدی به دستگاه تولید مثلی خانم شود، مشکلی بعد از رفع آن نخواهدبود و زن میتواند مجددا حامله شود. البته گاهی ممکن است که حاملگی خارج رحمی باعث ازبینرفتن بخشهایی از رحم مانند یکی از لولهها شود که میتواند تا حدودی تاثیرگذار باشد. اما این مسئله باعث ازبینرفتن توانایی حاملگی نمیشود.
اگر لازم باشد که بعد از بیرونآوردن بقایای حاملگی دارو مصرف شود، تا زمانی که بدن از داروها پاک میشود، باید جلوگیری انجام شود و سپس بارداری مجدد امکانپذیر است. برای بارداری مجددا باید با دکتر زنان مشورت کنید.
حاملگی خارج از رحم به دلیل سبک زندگی مدرن، عفونت ها و استرس زیاد در زنان شهری در ۱۵ سال گذشته ۱۵٪ افزایش یافته است. این اتفاق بیشتر در گروه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال رخ می دهد که در این دوره سنی برای بچه دار شدن برنامه ریزی می کنند.
در حاملگی خارج از رحم، جنین نمی تواند زنده بماند. هنگامی که حاملگی خارج رحمی اتفاق بیافتد، زنان اغلب درد شکمی و خونریزی واژینال دارند که در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد.
به ندرت جنین بیش از چند هفته زنده می ماند زیرا بافت های خارج از رحم خون رسانی لازم و پشتیبانی ساختاری را برای تقویت رشد و گردش در جنین در حال رشد را فراهم نمی کنند. اگر به موقع تشخیص داده نشود، به طور کلی بین ۶ تا ۱۶ هفته، لوله فالوپ پاره می شود.
اگر آزمایش بارداری شما مثبت بوده و در آزمایشهای بعدی بر اساس سن بارداری عدد بتا پایینتر از حد معمول باشد، خطر حاملگی خارج رحمی یا سقط جنین وجود دارد. در این شرایط هر دو یا سه روز یک بار آزمایش تکرار میشود.
اگر عدد بتا بالاتر از ۵ باشد، نشانه بارداری است. اما اگر در طول بارداری بر اساس سن حاملگی عدد بتا از سطح طبیعی بالاتر بود، میتواند نشانه بارداری دوقلو یا چندقلو باشد. همچنین احتمال بارداری مولار، کوریوکارسینوم رحم و سرطان تخمدان وجود دارد. برای تشخیص هر یک از این موارد باید آزمایشهای دیگری انجام شود.
سخن پایانی
حاملگی خارج رحمی زمانی اتفاق میافتد که جنین به جای رحم در سایر بافتها، اغلب در لوله فالوپ، مستقر میشود. اگر بارداری خارج از رحم به موقع درمان نشود، میتواند به عوارض تهدیدکننده حیات منجر شود. در صورتی که علائم این عارضه را تجربه کردید، در اسرع وقت به دکتر زنان مراجعه کنید. خوشبختانه، راههای زیادی برای درمان آن وجود دارد.