دندانهای مصنوعی بعنوان پروتزهای متحرک رایج، امروزه بسیار مورد استفاده هستند. باید بدانیم که این پروتزها هم مانند دندانهای طبیعی نیازمند مراقبت هستند. تمیز کردن دندان مصنوعی و جلوگیری از رنگ گرفتن و لک شدن آن برای داشتن یک دندان مصنوعی خوب و بدون دردسر لازم و ضروری است. آیا شما یا کسی از اطرافیانتان از این پروتزها استفاده می‌کند؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا نکاتی را برای مراقبت صحیح از دندانهای مصنوعی بیاموزید.
انواع پروتز متحرک و ثابت
دندانپزشک براساس تعداد دندان‌هایی که فرد از دست داده است، بهترین نوع پروتز را پیشنهاد خواهد داد. دندانپزشک ممکن است از انواع مختلف دندان مصنوعی استفاده کند، که شامل موارد زیر است:
- کامل: این دندان‌ها روی لثه قرار می‌گیرند. آنها جایگزین یک ردیف کامل دندان در لثه بالا، لثه پایین یا هر دو لثه خواهند شد.
- نیمه کامل : این دندان‌ها یک یا چند دندان از دست رفته را، جایگزین خواهند کرد. پروتز نیمه کامل به دیگر دندان‌هایی که در دهان وجود دارد وصل شده، یا اینکه گاهی اوقات به ایمپلنت دندان (پیچ‌های تیتانیومی) متصل می‌شوند.
- نیمه کامل ثابت : دندانهای مصنوعی نیمه کامل ثابت، که بریج‌های دندانی نیز نامیده می‌شوند، بطور دائم به دندانهای اطراف متصل می‌شود. فقط یک متخصص دندانپزشکی می‌تواند دندان نیمه کامل ثابت یا بریج را از دهان خارج کند.
مراقبت در استفاده
- اولین نکته‌ای که باید برای داشتن دندانهای مصنوعی با حداکثر طول عمر مفید رعایت کرد، محافظت از آنها در برابر ضربه یا سقوط دندان‌ها می‌باشد. زیرا دندان مصنوعی نسبت به ضربه بسیار حساس است و به راحتی ممکن است بشکند. همچنین دندان‌ها را نباید خم کرد یا فشار داد.
- دندان‌ها را به درستی در دهان خود بگذارید. برای این کار حتما از دندانپزشک خود بخواهید تا نحوه‌ی درست گذاشتن و برداشتن آنها را به شما آموزش دهند.
- در طول روز استفاده از پروتز، فشار زیادی را به استخوان و مخاط وارد می‌کند. بنابراین شب‌ها آن را از دهان خارج کنید تا دهان در طول شب استراحت کند.
- شب‌ها بعد از خارج کردن دندانهای مصنوعی، آنها در آب ولرم نگهدارید.
مراقبت در شستشو دندان مصنوعی
- دندان مصنوعی را بعد از هر بار غذا خوردن از دهان خود خارج کنید و آن را بشویید. همچنین برای از بین بردن بقایای مواد غذایی و سایر ذرات، قسمت داخلی پروتز خود را نیز بشویید.
- هنگام شستن پروتز متحرک خود توجه کنید که از دستتان نیفتد و آسیب نبیند. برای این کار می‌توانید یک حوله و یا ظرف پر از آبی در زیر سینک قرار دهید. تا در صورت افتادن آسیب نبیند.
- دندان های مصنوعی خود را با دقت و ظرافت بشویید. هنگام تمیز کردن پلاستیک یا بست های آن را خم نکنید تا آسیب نبیند.
- دهان خود را پس از برداشتن پروتز تمیز کنید. برای تمیز کردن زبان ، گونه‌ها و سقف دهان (کام) از مسواک با الیاف نرم استفاده کنید. در صورت استفاده از چسب پروتز، باقی مانده چسب را از لثه و دندان خود پاک کنید.
چرا نباید دندان مصنوعی خشک شود؟
اگر دندان مصنوعی خشک شود، ممکن است دچار مشکلاتی شود که در زیر بیان شده است:
- استفاده از دندان مصنوعی دردناک خواهد شد: رطوبت باعث می‌شود که دندان‌ها قابل انعطاف باقی بمانند، که به آنها این امکان را می‌دهد تا به راحتی در دهان، در جای خود قرار بگیرند.
- دندان مصنوعی شکننده خواهد شد: دندان خشک، شکننده خواهد شد، به این معنی که اگر بطور مثال، پروتز متحرک از دست شما به درون سینک بیفتد، احتمال شکستن آنها بسیار بیشتر خواهد بود. اگر دندانهای مصنوعی بشکند، لازم است که تمام روند دریافت دندان مصنوعی را بطور کامل از اول انجام دهید.
- احتمال آلوده شدن آنها بیشتر می‌شود: قرار دادن پروتز متحرک در یک محلول تمیزکننده در طول شب، آنها را تمیز نگه داشته و تمامی باکتری‌های خطرناک از بین می‌روند.
در مورد نگهداری صحیح دندان مصنوعی در طول شب از پزشک راهنمایی بخواهید و دستورالعمل کارخانه تولیدکننده محلول نگهداری دندان مصنوعی را دنبال کنید.
مواردی که باید از انجامشان در مورد دندان مصنوعی بپرهیزید
- مواد تمیز کننده و ساینده: برای شستن دندان مصنوعی خود از مسواک هایی با الیاف سخت ، سفید کننده‌های قوی و خمیردندان های سفید کننده خودداری کنید. زیرا این مواد خیلی ساینده هستند و می توانند به پروتز متحرک شما آسیب برسانند.
- خمیر دندانهای سفید کننده: خمیر دندان هایی که به عنوان خمیرهای سفید کننده تبلیغ می شوند اغلب حاوی پراکسید هستند. این خمیردندان‌هاتغییر چندانی در رنگ دندان های پروتز ایجاد نمی کند.
- وایتکس و مواد سفید کننده: از هیچ ماده سفید کننده ای استفاده نکنید زیرا این مواد باعث ضعیف شدن دندانهای مصنوعی و تغییر رنگ آنها می شود.
پروتزهایی را که اجزای فلزی دارند را در محلولهایی که حاوی کلر هستند خیس نکنید زیرا باعث لکه دار شدن آن ها و خوردگی فلز می شود.
- دندان مصنوعی و آب داغ: از شستن دندان مصنوعی با آب داغ یا جوشان که ممکن است پروتز متحرک شما را خراب کند اجتناب کنید.
مواد غذایی سخت و زِبر:
پرهیز از مصرف برخی غذاها برای مراقبت مناسب از پروتز بسیار مهم است برخی از غذاها می توانند پروتزهای شما را در معرض آسیب قرار دهند.
دندان های شما برای شکاندن غذاهای سخت ساخته نشده است.دندان مصنوعی شما قدرت و استحکام کافی برای این کار را ندارد و خوردن برخی آجیل‌ها و نیز مواردی نظیر تخمه آفتابگردان، ذرت بو داده و… می‌تواند موجب آسیب به پروتز متحرک شما شود. همچنین خوردن غذاهای سفت مانند گوشت سخت باعث ایجاد فشار غیر ضروری بر روی پروتزهای دندانی می شود و باید از مصرف آنها درست مثل غذاهای چسبناک مانند آدامس و کره بادام زمینی اجتناب شود زیرا آنها تمایل دارند پروتز متحرک را از جای خود بلند کنند و به این ترتیب مواد غذایی در زیر آنها قرار گرفته و باعث التهاب بافت دهان و نیز فساد غذایی شود.
مواردی که باید حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید:
– اگر دندان مصنوعی شل است.
– اگر دندان مصنوعی به لثه فشار می آورد.
– اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
– اگرقسمتی از پروتز شکسته است.
– اگر نمی توانید با دندان مصنوعی غذا بخورید.
– اگربعد از خارج کردن پروتز متحرک از دهان احساس می کنید لثة شما برجسته است.
سخن پایانی
در این نوشتار به معرفی انواع پروتز دندانی و روش‌های مراقبتی آن پرداختیم. فراموش نکنید که این دندان‌ها نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارند تا دوام و سلامت آنها فظ شود. در صورت بروز هر گونه مشکلی فورا به دندانپزشک خود مراجعه کنید و از دستکاری خودسرانه خودداری نمایید. شما هم تجربیات و نظرات خود را در کامنت بنویسید.
اگر این مطلب برای شما مفید بود آن را با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید:
